soal bahasa jawa

Gatekno pacelathon ing ngisor iki!

Bu Siti            : “Assalamu’alaikum, ibuke ana ndalem ora ndhuk?”

Indah              : “Wa’alaikum salam, Bu Siti. … ”

Bu Siti             : “Iya, matursuwun. Ora usah repot. Tak tunggu ning njaba kene ae ya ndhuk. Karo ndelok dhaster dodolanmu.”

Indah              : “Inggih bu Siti, monggo pinarak wonten mriki bu.”

Bu Siti             : “Dhastermu sing iki kok apik alus ndhuk. Pira regane?

Indah              : “ Menika  batik Pekalongan bu,  mboten luntur, ingkang tipe A premium Rp. 175.000, tipe B sedheng Rp 125.000, ingkang Tipe C  biasa Rp. 75.000”

Bu Siti             : “Wah, sampeyan tlaten pinter wirausaha yo ndhuk. Coba, aku pingin tuku sing tipe A  4 wae,    tipe B 2, tipe C uga 2 ndhuk, dingge oleh-oleh”

Indah              : “Alhamdulilah. Inggih bu, kula bungkuse”

Bu Siti             : “Iya, Ndhuk.”

Bagian sing kosong, ana pacelathon ing ndhuwur, becike Indah nyauri ….

• Inggih matursuwun, ibuk taksih teng warung.

• Monggo lenggah teng njawi kemawon, ibuk mboten wonten.

• Monggo pinarak dhateng nglebet, ibuk taksih blanja teng warung.

• Monggo dipundhuti sadean dhaster kula bu Siti.

Werkudara minangka paraga wayang ana ing seni tradhisional pewayangan nduweni watak kesatria, jujur, seneng tetulung marang liyan. Wayang dilakokake dening dhalang kanthi nganggo pira-pira piranti. Piranti kang awujud wilahan tipis, cacahe 3-4 lapis, kang digunakake kanggo menehi ada-ada utawa pratandha diarani .…

• kepyak

• blencong

• cempala

• kelir

Apan kaya mangkono watekkaneki,

Sanadyan wong tuwa,

Yen nduwe watek tan becik,

Miwah tindak tan prayoga

Guru wilangan lan guru lagu tembang macapat ing ndhuwur yaiku ….

• 12i, 6a, 8i, 8a

• 12i, 5a, 8i, 8a

• 12e, 7a, 8i, 8a

• 12i, 6a, 8i, 8o

Gatekna tembang pangkur ing ngisor iki!

Mingkar-mingkuring angkara,

Akarana karenan mardi siwi,

Sinawung resmining kidung,

Sinuba sinukarta,

Mrih kertarto, pakartining ngelmu luhung,

Kang tumrap neng tanah Jawi,

Agama-ageming aji.

Gancarane (paraphrase) tembang pangkur ing ndhuwur yaiku ….

• Dadi wong iku kudu ngindhari tindak angkara, yen arep ndhidhik putra kudu dikemas apik supaya tujuan luhur golek ilmu kasil, merga ing tanah Jawa agama kuwi dadi cekelan.

• Ing alam donya iki, kudu ngerti endi sing apik lan elek. Ojo sak karepe dhewe. Ing tanah Jawa iki, kabeh manut aturan. Ana hukum adat lan agama, kang ana aturane.

• Bocah-bocah becike kudu padha sekolah, ing jaman biyen, bocah-bocah iku sregep golek ilmu. Ora perduli awan utawa bengi , Amarga bocah-bocah kuwi mung perduli karo pituture guru lan aturane agama. Agama dalane ning Gusti.

• Ngatur ukara dingge para putra supaya tansah njaga Kesehatan, mawa cara ngrumat lan nglestarekne lingkungan supaya ora ana sampah. Amrih luhure pakarti ilmu luhung, sebab agama kuwi dadi panutan.

Wayah pelajaran ketrampilan guruku maringi tugas nggawe topeng. Tugas kuwi mau digawe kanthi kelompokan, sak kelompok ana bocah lima. Kelompokku Rudi, Sandi, Indra, Fuad, lan Imam. Aku seneng banget karo pelajaran keterampilan.

Bahan kanggo gawe topeng iku akeh banget ana koran, tepung kanji, cet banyu, plembungan, lan karet gelang. Lan pirantine ana gunting, cutter, lan kuas. Wayah nggawe topeng Indra ora pati gelem mbantu malah dhiluk-dhiluk ngalih ndelok menyang kelompok liyo akhire kelompokku keri dhewe angoone mari nggawe topeng.

Wayah nggarap tugas kelompok kudune ….

• Imam sregep banget garap tugas kelompok

• Indra melu mbantu nggarap tugas kelompoke

• Indra kudune dadi ketua kelompok

• Rudi dadi ketua kelompok ora wani ngelengake timbang marai rame

Saben isuk sawise sholat subuh aku mbantu wong tuwaku makani pitik, isah-isah, lan nyapu latar, karo ben ora telat anggonku budhal sekolah, aku ora oleh mbangkong. Mula saben wis jam sanga bengi sak bubare sinau aku ndelok TV sedhiluk banjur mapan turu. Pakulinan sing apik kudu dikulinakake wiwit cilik supaya tembe mburine bisa urip sing tata ora sembrono.

Tembung “mbantu wong tuwa” yen ditulis nganggo  aksara Jawa .…

• 
• 
• 
• 

Gatekna teks informasi ing ngisor iki!

Teks 1 :

Gunung Rinjani manggon ing Lombok bagian lor, dhuwure  luwih saka 3.700 meter sak ndhuwure laut (mdpl). Gunung Rinjani iku gunung berapi sing dhuwure nomer loro sak Indonesia lan dadi primadona wisata ning Pulau Lombok.

Teks 2 :

Saben tahune, sing munggah Gunung Rinjani mundhak akeh. Pendhaki Gunung Rinjani paling akeh mahasiswa pencinta alam sing asale saka ngendi-ngendi wilayah Indonesia. Pendhaki Gunung  Rinjani sing paling kerep biasane  mengeti Hari Kemerdekaan Republik Indonesia kanti ngibarake gendera merah putih ning puncak Rinjani pas wulan Agustus.

Bedane isi teks informasi ing ndhuwur yaiku ….

• Teks 1 nyritakake dhuwure lan panggone Gunung Rinjani, dene teks 2 nyritakake pendhaki Gunung Rinjani.

• Teks 1 njelasake yen Gunung Rinjani kuwi gunung sing paling akeh ditekani pendhaki, dene teks 2 njelasake kegiatan ning Gunung Rinjani.

• Teks 1 nyritakake pendhaki Gunung Rinjani, dene teks 2 nyritakake dhuwure lan panggone Gunung Rinjani.

• Teks 1 njelasake persiapan munggah Gunung Rinjani, dene teks 2 njelasake pendhaki Gunung Rinjani

Gatekno gambar lan wacan ing ngisor iki!

• 
• 
• 
• 

          …

 Yo prakanca dolanan neng njaba

Padhang bulan padhange kaya rina

Rembulane ne, seng awe-awe

Ngelengake aja padha turu sore

Irah-irahan tembang dolanan ing ndhuwur ....

• Aja Padha Turu Sore

• Yo Prakanca

• Dolanan Neng Njaba

• Padhang Bulan

Saloka kaya idu didilat maneh, yen digawe ukara kang bener yaiku ....

• jajane adike di entekne kang Sarwo, kaya idu didilat maneh

• yen jajane wus ceblok, aja dijupuk kaya idu didilat maneh

• kaya idu didilat maneh iku tegese nglakoni perkara sing reged, njijiki

• yen wis janji ya kudu dilakoni, aja sampek mblenjani kaya idu didilat maneh