Əməyin təşkili

Müəssisədə əməyin düzgün təşkili dedikdə nə başa düşülür?

•    iş qüvvəsindən səmərəli istifadə və az əmək sərfi ilə çox məhsul istehsal etmək vəzifəsi

•      marketinq planlaşdırılması və hesabatlar

• müştərilər tərəfindən olan şikayətlərə ciddi nəzarət 

•    xammalın, hissələrin, avadanlıqların və s. vaxtında və münasib qiymətlərə alınması

Əməyin təşkilində məqsədlərə aid deyil:

•   iş vaxtı fondundan səmərəli istifadə hesabına əmək məhsuldarlığını atırmaq

•    istehsal avadanlıqlarından səmərəli istifadə hesabına əmək məhsuldarlığının artmasını təmin etmək

• əmək prosesində hərtərəfli inkişaf üçün əlverişli şərait yaratmaq

•     iş həyatında əsasən iş təcrübəsi olmayanlara üstünlük vermək

• maddi vəsaitlərdən səmərəli istifadə hesabına əmək məhsuldarlığının artmasını təmin etmək

Əməyin təşkili prosesi:

•   əmək fəaliyyətində effektiv nəticə əldə etmək məqsədilə insanların, istehsal vasitələrinin və texnologiyanın əmək prosesi zamanı bir araya gəlməsidir

•   işçilərin əmək prosesi zamanı fəaliyyətlərindən məmnuluq səviyyəsidir

•    potensial müştərilərin müəyyənləşdirilməsidir

• şifahi və yazılı olaraq, sərbəst şəkildə ünsiyyət qurma bacarıqlarının məcmusudur

•    mübahisəli məsələlərin araşdırılmasını nəzərdə tutur

   Əmək bölgüsünün mahiyyətinə və xüsusiyyətlərinə aid deyil:

• əmək bölgüsü sayəsində işçilərin məhsuldarlığı artır, texnologiya və istehsal alətləri təkmilləşdirilir

• əmək bölgüsü əmək prosesində fərdi işçi və qrupların fəaliyyətinin bölünməsidir

•    işlərin görülməsində müxtəlif şöbələr, istehsal sahələri, kollektivlərin əməyinin bölgüsünə ehtiyac yaranır

•   rəhbərlərin istiqaməti ilk növbədə məhsul istehsalına, sonra isə insan amilinə yönəlməlidir

•     işləyənlərin fəaliyyətlərinin ixtisaslaşması və onların arasında qarşılıqlı əlaqələrin müəyyən edilməsi mümkün olur

Kollektiv əmək prosesinə aid deyil:

• kollektiv əmək fəaliyyətində müəyyən işçilərin digərlərini önəmsəmədən fərqlənməsi

•    hər hansı məhsulun istehsalı kollektiv əmək fəaliyyətində müxtəlif sayda əməliyyatların icrasını tələb edir

•      iş yerində tələblər işçilərin müəyyən tərzdə yerləşməsini tələb edir ki, bu da əmək bölgüsü və əmək kooperasiyasında əks olunur

•      işçilər arasında qarşılıqlı əlaqələr müəyyən olunur

•     əmək prosesi bir biri ilə zaman və məkan cəhətdən əlaqədar olan çoxlu əməliyyatların birləşməsindən əmələ gəlir

Əmək bölgüsünün növləri:

•   ümumi, praktiki, ekoloji

•   ümumi, xüsusi, individual (fərdi yanaşma)

•     özəl, praktiki, fiziki

•   kooperativ, nəzəri, funksional

•   fiziki, ixtisas, rəsmi

  Ümumi əmək bölgüsünə aiddir:

•     istehsal və qeyri-istehsal sahələrinin, sahələr daxilində sənaye, kənd təsərrüfatı, nəqliyyat, rabitə, ticarət, təhsil, elm, dövlət idarəçiliyi, mədəniyyət və s. bölünməsidir

•   əmək prosesinin müəssisənin işçiləri arasında dəstələrə görə bölgüsüdür

•     sənaye sahəsinin ayrı müəssisələr və istiqamətlərə görə bölünməsi (elektrotexnika, transport və s.)

•   sənaye sahəsinin ayrı müəssisələr və istiqamətlərə görə bölünməsi (elektrotexnika, transport və s.)

•   sənaye sahəsinin ayrı müəssisələr və istiqamətlərə görə bölünməsi (elektrotexnika, transport və s.)

  Xüsusi xarakterli əmək bölgüsünə aiddir:

•     əmək prosesinin müəssisənin işçiləri arasında dəstələrə görə bölgüsüdür

•      istehsal və qeyri-istehsal sahələrinin, sahələr daxilində sənaye, kənd təsərrüfatı, nəqliyyat, rabitə, ticarət, təhsil, elm, dövlət idarəçiliyi, mədəniyyət və s. bölünməsidir

•     Əmək prosesinin müəssisənin işçiləri arasında briqadalara, kollektivlərə görə bölgüsüdur

•     Əmək prosesinin müəssisənin işçiləri arasında peşə-ixtisas səviyyəsinə görə bölgüsüdür

•     sənaye sahəsinin ayrı müəssisələr və istiqamətlərə görə bölünməsi (elektrotexnika, transport və s.)