Vermoeidheid Quiz

Je ziet tijdens je consultatie een 35-jarige patiënt die zich aanmeldt met de klacht van vermoeidheid sinds 2,5 maanden. Uit de anamnese haal je geen specifieke aanwijzingen. Je verricht een klinisch onderzoek. Wat verwacht je van dit klinisch onderzoek?

• Je verwacht geen enkele aanwijzing die zal wijzen op een somatische aandoening.

• Je verwacht dat bij 2% toch een aanwijzing op een somatische aandoening gevonden wordt met klinisch onderzoek.

• Je verwacht dat bij 5% toch een aanwijzing op een somatische aandoening gevonden wordt met klinisch onderzoek.

• Je verwacht dat bij 10% toch een aanwijzing op een somatische aandoening gevonden wordt met klinisch onderzoek.

De anamnese bij vermoeidheid als hoofdklacht, richt zich op de exploratie van klachten, maar ook op de uitsluiting van rode vlaggen die horen bij infecties en maligniteiten. Welke van de volgende verhalen omvat geen rode vlaggen die wijzen op infecties of maligniteiten?

• Een 14-jarige jongen presenteert zich met vermoeidheid die al enkele weken aanhoudt. Hij vertelt dat hij de laatste weken wel een aantal keer koorts heeft gemaakt, maar er zijn veel mensen met verkoudheden in zijn klas. Hij hoest ook wel wat. Hij wordt ’s nachts regelmatig wakker in klamme lakens. De laatste tijd is hij wat gewicht verloren, maar dat is omdat hij liever met zijn vrienden aan het gamen is dan uitgebreid te tafelen met zijn ouders. Mama vraagt jou om eens met haar zoon te praten, dat hij wat beter en gezonder eet, want dat zal wel de reden zijn dat hij wat meer vatbaar is voor die verkoudheden, toch?

• Een 68-jarige dame met een voorgeschiedenis van borstkanker presenteert zich met vermoeidheid sinds enkele weken. Bij verdere navraag heeft ze vaak een bandvormige pijn rond de maagstreek. Ze is de laatste maanden ook 5 kg vermagerd zonder echt op haar voeding te letten. Ze denkt dat ze terug last heeft van haar maagzweer en dat ze daardoor niet meer zoveel kan eten. Kan je dus terug wat maagzuurremmers voorschrijven?

• Een 80-jarige man vertelt dat hij de laatste tijd zo moe is. Bij verdere navraag vertelt hij dat voor hem het moe-zijn betekent dat hij wat sneller buiten adem is. Dit is altijd wel wat aanwezig, maar vooral indien hij inspanning doet & wanneer hij ’s nachts in zijn bed ligt. Zijn vrouw klaagt dat hij haar niet meer kan volgen tijdens hun dagelijkse wandelingetjes.

• Een 58-jarige man komt bij jou met de klacht dat hij moe is de laatste tijd. Hij wordt ’s nachts ook wel wakker omdat hij wat regelmatiger moet plassen, maar dat hoort volgens hem bij het ouder worden. Je besluit een systeemanamnese te doen. Hij heeft geen temperatuursverhoging opgemerkt, heeft geen hoofdpijn, heeft wel een loopneus, hoest niet, heeft geen buikklachten, maar gaat de laatste tijd wel wat moeilijker naar het grote toilet. Hij denkt zelf dat hij last heeft van zijn prostaat en daardoor wat meer moet plassen ’s nachts. Geen wonder dat hij zo moe is, hè dokter?

Een 35-jarige patiënte komt op consultatie wegens langdurige vermoeidheid (2,5 maanden) zonder duidelijke oorzaak. Je handelt volgens de Domus Medica-richtlijn indien:

• Je besluit om geen bloedname te doen, want langdurige vermoeidheid zonder duidelijke oorzaak moet minstens 6 maanden aanhouden vooraleer een bloedname gepast is.

• Je besluit om geen bloedname te doen, want de dame is nog geen 65 jaar.

• Je besluit om een bloedname te doen, want de vermoeidheid heeft geen duidelijke oorzaak en houdt al meer dan 2 maanden aan.

• Je besluit om een bloedname te doen, want de vermoeidheid heeft geen duidelijke oorzaak en houdt al meer dan een maand aan.

Een 35-jarige patiënte komt op consult wegens langdurige vermoeidheid (2,5 maanden) zonder duidelijke oorzaak. Volgens de Domus Medica-richtlijn, welke van de volgende laboratoriumtesten wordt geadviseerd als eerste stap in de evaluatie van vermoeidheid in de huisartsenpraktijk?

• Bloedonderzoek naar volledig bloedbeeld, schildklierfunctie (TSH) en leverfunctie

• Bloedonderzoek naar Hb, nuchtere glycemie, TSH, vitamine D, B12, en foliumzuur

• Bloedonderzoek naar sedimentatie, Hb, nuchtere glycemie, TSH en ferritine

• Bloedonderzoek naar sedimentatie, Hb, nuchtere glycemie en TSH

Bij een patiënte met vermoeidheid wordt een verhoogde TSH-waarde gevonden bij normaal T4. Je besluit tot een subklinische hypothyreoïdie. Wat doe je?

• Je belt de patiënte met de geruststellende boodschap dat er niets aan de hand is.

• Je laat de patiënte terugkomen voor een nieuwe bloedname, met name van het TSH

• Je laat de patiënte terugkomen voor een nieuwe bloedname, met name van het TSH en het T4

• Je stelt een behandeling met levothyroxine in, met als doel het TSH te normaliseren

Wat is geen indicatie voor palpatie van de schildklier volgens de NHG-richtlijn?

• Vermoeidheid die >1 maand aanhoudt

• Bij een patiënt die zich aanmeldt met vermoeidheid, menstruatiestoornissen, diarree, vermagering en nervositeit

• Als de patiënt zelf een zwelling in de hals ziet

• Als de huisarts een zwelling in de hals ziet

Bij de routine bloedscreening bij je 55-jarige patiënt met vermoeidheid zonder andere klachten en met blanco voorgeschiedenis, meet je een glycemie van 127 mg/dL. Verder zijn er geen afwijkende waarden. Wat doe je volgens de domus medica richtlijnen?

• Je laat de patiënt terug op consultatie komen, vertelt de patiënt dat hij suikerziekte heeft en dat metformine moet worden opgestart.

• Je belt de patiënt dat er een afwijkende suikerwaarde is gevonden en dat hij zich terug moet aanmelden voor een nuchtere bloedname. Indien deze opnieuw afwijkend is, nodig je de patiënt uit om medicatie op te starten.

• Je belt de patiënt dat er een afwijkende suikerwaarde is gevonden en dat hij zich terug moet aanmelden voor een nuchtere bloedname. Indien deze opnieuw afwijkend is, nodig je de patiënt uit om levensstijlaanpassingen te bespreken.

• Je belt de patiënt dat de bloedname geruststellend is en dat er geen lichamelijke oorzaken voor de vermoeidheid gevonden werden.

Bij de routine bloedscreening bij je 35-jarige patiënte blijkt alles normaal. Toch blijft de vermoeidheid na 3 maanden nog aanhouden. Wat doe je?

• Je exploreert uitgebreid het slaappatroon, want naast onverklaarde vermoeidheid, is fysiologische vermoeidheid de meest voorkomende oorzaak van vermoeidheid zonder somatische oorzaak.

• Je exploreert uitgebreid sociale factoren, want naast onverklaarde vermoeidheid, is vermoeidheid door sociale factoren de meest voorkomende oorzaak van vermoeidheid zonder somatische oorzaak.

• Je exploreert de voorwaarden om de diagnose chronisch vermoeidheidssyndroom te stellen.

• Je exploreert uitgebreid psychologische factoren, want naast onverklaarde vermoeidheid, is psychologische vermoeidheid de meest voorkomende oorzaak van vermoeidheid zonder somatische oorzaak.

Is het belangrijk om als huisarts voldoende kennis te hebben omtrent de aanpak en oorzaken van vermoeidheid?

• Helemaal niet. Ik zal deze patiënten zelden zien in de huisartsenpraktijk.

• Zeker wel. Maar over het algemeen melden slechts 1 van de 400 vrouwen met een episode van vermoeidheid zich bij de huisarts.

• Zeker wel. Moeheid is de tweede vaakst genoteerde contactreden aan het begin van een ziekte-episode.

• Zeker wel. Bijna 50% van de West-Europese algemene populatie geeft in studies aan de afgelopen maanden last te hebben gehad van moeheid.