Механизмы саморегуляции организма

Ағзалардың сыртқы ортаның құбылмалы жағдайларына бейімделу механизмдерінің бірі ол өзін-өзі реттеуі.

Evaluate responses using AI:

OFF

Биологиялық процестерде реттелу жасушалық, ұлпалық, организмдік деңгейлерде жүреді.

Evaluate responses using AI:

OFF

Гуморальды реттелу сұйықтықтар: қан, лимфа, ұлпааралық сұйықтық арқылы жүреді.

Evaluate responses using AI:

OFF

Жүйкелік реттелу, жүйке жүйесі арқылы жүзеге асады.

Evaluate responses using AI:

OFF

Биологиялық процестерде реттелу жасушалық, ұлпалық, организмдік деңгейлерде жүреді. Өзін-өзі реттеу (саморегуляция) процестері жануарларда және адамда жүйкелік және гуморальдік жолдармен қамтамасыз етіледі, бұл екі жүйенің жұмысы бір-бірімен байланысты. Гуморальды реттелу сұйықтықтар: қан, лимфа, ұлпааралық сұйықтық арқылы жүреді. Бұл реттелуде үлкен қызмет атқарады: ішкі секреция бездерінен бөлінетін гормондар, егер олардың концентрациясы жоғарласа немесе төмендесе, немесе сыртқы орта әсер етсе реттелу үрдісі жұмысын атқарады. Мысалы: глюкоза қанда көбейсе, инсулин гормонын ұйқы безі көп бөле бастайды, ал егер азайса, гормонның бөлінуі азаяды.

Evaluate responses using AI:

OFF

Жүйкелік реттелу, жүйке жүйесі арқылы жүзеге асады. Мысал: жүрек соғуының жиілігі, жасушалардың қалыпты жұмыс істеуіне керекті қандағы оттегінің концентрациясына байланысты. Әсіресе оттегі қажет мидың және жүректің жасушаларына қажет. Егер оттегінің концентрациясы қанда төмендесе қантамырларындағы сезімтал рецепторлар миға хабар береді, ми жүрекке, нәтижесінде жүрек жиі жиырылу арқылы қанды қантамырлары арқылы айдайды. Қанайналымның жылдамдауы жасушаларды керекті оттегімен қамтамасыз етеді.

Evaluate responses using AI:

OFF

Реттелу үнемі жүріп отырады. Реттелу үдерісінің сенімділігі (надежность) ағзаның жасушаларының физико-химиялық қасиеттеріне, химиялық құрамына кепілдік бере алады. Реттелу механизмдері оттегінің және көмірқышқыл газының.

Evaluate responses using AI:

OFF

Көпжасушалы организмдерде жүйке жүйесі болады, сондықтан тітіркенгіштігі оларда рефлекс түрінде көрінеді. Рефлекс - организмнің тітіркендіргішке жауап реакциясы. Рефлекторлық доға - жүйке импульсінің өтетін жолы. Жоғары сатыдағы омыртқалы жануарларда - жүйке жүйесі ми мен жұлыннан құралады. Басқаша айтқанда орталық және перефириялық жүйке жүйесінен құралады. Перефириялық жүйке жүйесіне - жүйкелер, жүйке түйіндері, жүйке ұштары жатады.

Evaluate responses using AI:

OFF

Жүйке жүйесі құрылымы мен функциональдық ерекшеліктері бойынша вегетативті және сомалық жұйке жүйесіне бөлінеді.

Evaluate responses using AI:

OFF

Сомалық жүйке жүйесі қаңқаға бекінген бұлшық еттердің жұмысын реттейді.

Evaluate responses using AI:

OFF