51. Егер балалар мен жасөспірімдердің тамақтануы өсіп келе жатқан ағзаның келесі морфофункционалдық ерекшеліктерін ескере отырып құрылса: метаболизм неғұрлым қарқынды болса; салыстырмалы жоғары энергия тұтыну; жүйке және гуморальды жүйелердің реттеу механизмдерінің жетілмегендігі; барлық дене жүйелерінің, соның ішінде ас қорыту жүйесінің бейімделу қабілетінің жеткіліксіздігі болатын болса - қандай тамқтану деп саналады:

• рационалды тамақтану

• рационсыз тамақтану

• қалыпты тамақтану

• витамин

Рационалды тамақтану принциптері:

• витаминдер мен минералдармен қамтамасыз ету

• ақуыздар мен көмірсулар

• майлы тағамдар

• бай тағамдар

Тағамдағы D витаминінің негізгі көзі

• Сүт өнімдері

• Балық

• Арпа

• Ет өнімдері

Рационалды тамақтану негізінде жасалынған принциптердің  бірі:

• тамақ өнімдерінің саны мен сапасы арасындағы дұрыс байланыс

• Тамақтың алуан түрлілігі

• Тамақтың бір типтілігі

• Минералды су

Тағам рационының негізгі сандық көрсеткіші болып табылады:

• диетаның калориялық мазмұны

• тамақ өнімдерінің саны мен сапасы арасындағы дұрыс байланы

• анаболикалық реакция

• майлы балық сардин, салмон, сбрия, балық майы және жұмыртқа

Тамақтану жағдайын бағалау қандай мәліметтерді жинақтаудан басталады:

• контропометриялық

• антропометриялық

• пометриялық

• Лабараториялық зерттеулер

Егер дене салмағының көрсеткіштері жасына сәйкес көрсеткіштерден озып кетсе және ДСИ (дене салмағының индексі) өсіп жатса, онда баланың ықтимал дамуы туралы алаңдау керек:

• Семіздік

• Салмақ жоғалту

• Аштықтың жоғалуы

• Гиповитаминоз

Қандай зерттеу жүргізу үшін баланстық, бюджеттік, сауалнама, салмақ және есептеу әдістері қолданылады:

• нақты тамақтану\күнделікті\дұрыс тамақтану\теңдестірілген\ рационды

• Оқы

Салыстырмалы түрде қысқа мерзімде балалар мен жасөспірімдердің салыстырмалы түрде үлкен контингентінің тамақтануы мен денсаулық жағдайы туралы жеткілікті дәл және репрезентативті деректерді жинау мүмкіндігі қандай әдістің артықшылығы болып табылады:

• сауалнама салмағы әдісі

• теңдестірілген

• нақты тамақтану

• Рационды тамақтану

Тірі организмдердегі заттар мен энергияның айналуы, сондай-ақ организм мен сыртқы орта арасындағы заттар мен энергия алмасу процестерінің жиынтығы  аталады

• энергиялық алмасу және энергия

• Катоболизмдік

• Анаболизмдік

• энергиялық емес