геоморфология 2 рк 51-98

Таутөбе беткейлерінен, өзен аңғарлары мен жыра жарқабаттарынан, теңіз, көл жиектерінен тау жыныстарының беткі бөліктерінің өздерінің салмақ күші əсерінен етекке қарай сырғып орын ауыстыратын беткейлер

• Жылжыма беткейлер

• Қорымдық беткейлері

• Қар көшкіндік беткейлер

• Опырылмалы беткейлер

• Солифлюкциялық беткейлер

Тектоникалық тыныштық жағдайда экзогендік процестер əсерінен бұрынғы таулы өлкелердің үгіліп аласаруы нəтижесінде қалыптасқан, негізінен тегістелген жазықтықтармен сипатталатын аумақты жазық

• Пенеплен

• Тектоника

• Жоталар

• Беткейлер

• Үстірт

Шөлді аймақтарда тегістелудің негізгі процесі

• Педиплендіру

• Пенеплендену

• Жоталар

• Беткейлер

• Үстірт

Педиплендену жəне пенеплендену процестері басқа да климаттық белдемдерде болуы ықтимал, бірақ əрқайсысында өзіне тəн айырмашылығы бар деп тұжырымдаған

• Н.В.Башенин, М.В.Пиотровский

• Г.З. Попов, И.М.Губкин

• А.Н.Заварицкий, Г.З. Попов

• К.Вадати, М.В.Пиотровский

• Х.Беньофф, Н.В.Башени

Педиплендіру процесін зерттеп аса зор еңбек сіңірген

• Л.Кинг

• Г.К.Тушинский

• М.И.Иверанова

• Дж.Холден

• Б.С.Зейлик

Беткейлердің дамуы жəне денудациялық жазықтардың пайда болуы басқа жолмен, яғни беткейлердің бір-бірінен параллель шегінуінен де қалыптасатын жазықтар

• Педиплен

• Пенеплен

• Тектоника

• Үстірт

• Жоталар

Педиплен түзелу үшін шөлейт аймақтың ауа райы аса қолайлы деп есептеген

• Л.Кинг

• Г.К.Тушинский

• М.И.Иверанова

• Дж.Холден

• Б.С.Зейлик

Арктикалық жəне субарктикалық климат жағдайларында тегістелу беттерінің негізгі механизмі

• Педиплендену

• Жоталану

• Үстіртену

• Беткейлену

• Деформациялану

Жыралардың бас бөлігінен жоғарырақ, өзен аралығының өлкелеріне баяу ауысатын, терең емес (1,0-3,0 м) жарқабақтары айқын білінбейтін, жағалары шымтопырақты жайпақ ұзыннанұзақ созылған ойпауыттар

• Қолат

• Жыра

• Шельф

• Бағаналар

• Рифт

Жыраның даму кезеңдері (С.С.Соболев бойынша):

• 4

• 5

• 3

• 6

• 2