Kahoot Ka Lang Diyan!: Panitikang Pabibo Edition

Makapag-asawa ng mga Pilipina ang mga sundalong Amerikano.

• ✓

• X

Answer explanation

Hindi pangunahing layunin ng mga sundalong Amerikano na makapangasawa ng mga Pilipina. Ang kanilang pagpunta sa Pilipinas, lalo na noong panahon ng kolonisasyon at mga digmaan gaya ng Ikalawang Digmaang Pandaigdig, ay pangunahing may layuning militar, politikal, at estratehiko. Kabilang dito ang:

• Pagpapanatili ng kapangyarihang kolonyal (panahon ng pananakop)

• Paglaban sa mga kaaway tulad ng mga Hapones (noong WWII)

• Pagpapatibay ng presensyang militar sa Asya (lalo na noong Cold War)

Gayunpaman, may mga sundalong Amerikano na nagkaroon ng ugnayang romantiko sa mga Pilipina, at may ilan ring nagpakasal. Ang mga relasyong ito ay maaaring bunga ng:

• Pagkakalapit sa lokal na populasyon

• Pansamantalang pananatili ng mga sundalo sa mga base militar

• Kultura ng aliw at libangan sa paligid ng mga base

Matalo ang Espanya at maging super makapangyarihan sa Asya.

• ✓

• X

Answer explanation

Ang matalo ang Espanya at maging super makapangyarihan sa Asya ay isa sa mga layunin ng mga Amerikano, ngunit hindi ito direktang layunin ng mga sundalo kundi ng pamahalaang Amerikano sa kabuuan.

Paliwanag:

Noong Digmaang Espanyol-Amerikano (1898), tinalo ng Estados Unidos ang Espanya at kinuha ang Pilipinas bilang kolonya. Isa sa mga dahilan ng U.S. sa paglusob sa Pilipinas ay:

• Mapatalsik ang Espanya bilang imperyo sa Asya.

• Magtatag ng presensya sa rehiyon ng Asya-Pasipiko para sa kalakalan, militar, at estratehikong kontrol.

Layunin ng U.S. noon:

✅ Talunin ang Espanya
✅ Makakuha ng mga teritoryo tulad ng Pilipinas, Guam, at Puerto Rico
✅ Magpalawak ng impluwensiya sa Asya at Pacific
✅ Gamitin ang Pilipinas bilang "gateway" sa kalakalan sa China at iba pang bahagi ng Asya

Paggamit sa Pilipinas bilang base upang makalahok sa kalakalan sa iba pang bansa sa Asya.

• ✓

• X

Answer explanation

✅ Oo, isa ito sa mga pangunahing layunin ng Estados Unidos sa pagsakop sa Pilipinas.

Paliwanag:

Matapos maagaw ng U.S. ang Pilipinas mula sa Espanya noong 1898, nakita ng Amerika ang estratehikong halaga ng Pilipinas bilang:

• Military base sa Asya

• Pantalan at transit point para sa mga barkong pangkalakalan

• Access point sa malaking merkado ng China at iba pang bansa sa Silangan

Bakit mahalaga ang Pilipinas sa kalakalan?

• Lokasyon: Nasa sentro ito ng Silangang Asya at madaling puntahan ang China, Japan, at Southeast Asia.

• Pantalan: May mga natural na daungan (tulad ng Manila Bay) na pwedeng gawing hub ng kalakalan.

• Impluwensiya: Ang presensya ng U.S. sa Pilipinas ay nagpapalawak sa kanilang kontrol sa rehiyong Asya-Pasipiko.

Konklusyon:

Pagnanais na gawing basang mapagkukunan ng hilaw na sangkap at mapagtatayuan ng pamilihan.

• ✓

• X

Answer explanation

Oo, isa rin ito sa mga pangunahing layunin ng Estados Unidos sa pagsakop sa Pilipinas.

Paliwanag:

Noong panahon ng imperyalismo sa huling bahagi ng ika-19 na siglo, maraming makapangyarihang bansa (tulad ng U.S., Britain, at France) ang naghangad ng mga kolonya upang:

1. Pagkunan ng hilaw na sangkap para sa kanilang mga industriya (gaya ng asukal, tabako, abaka, langis, at iba pa)

2. Pagbentahan ng kanilang mga produkto — ibig sabihin, gawing merkado o pamilihan ang mga kolonya para sa mga produktong galing sa kanilang sariling bansa

Sa kaso ng Pilipinas:

• Mayaman ito sa likas na yaman (lupa, kagubatan, mineral, at mga pananim)

• Magandang lugar ito para sa agrikultura at pagmimina

• Maari itong gawing merkado ng mga produktong Amerikano tulad ng tela, kagamitan, at pagkain

Pagpapalaganap ng Kristiyanismo o Katolisismo sa bansa?

• ✓

• X

Pagpapalaganap ng relihiyong Protestantismo.

• ✓

• X

Answer explanation

o, kasama rin sa layunin ng mga Amerikano ang pagpapalaganap ng relihiyong Protestantismo sa Pilipinas, bagamat hindi ito ang pangunahing dahilan ng kanilang pananakop.

Paliwanag:

Pagdating ng mga Amerikano sa Pilipinas noong 1898, kasama sa kanilang dala ang ideolohiya ng:

• “Manifest Destiny” – ang paniniwalang misyon ng Amerika na ikalat ang kanilang kultura, demokrasya, at relihiyon sa mga “di-civilized” o “di-kristiyanong” lugar.

• Pagpapalaganap ng edukasyon, kalinisan, at moralidad na nakaangkla sa Protestanteng pananampalataya.

Mga konkretong hakbang:

• Pagdating ng mga Protestanteng misyonero sa Pilipinas mula sa iba’t ibang denominasyon (Methodist, Baptist, Presbyterian, Episcopalian, atbp.)

• Pagkakatatag ng mga paaralan, ospital, at simbahan na pinapatakbo ng mga Protestante

• Pagbabawas ng impluwensiya ng Simbahang Katoliko, na noon ay malapit sa mga Kastila

Konteksto:

• Ang Pilipinas ay matagal nang Katoliko dahil sa 300 taon ng kolonisasyon ng Espanya.

• Kaya ang layunin ng Amerika ay hindi lang kontrolin ang teritoryo, kundi baguhin rin ang pananampalataya at kaisipan ng mga Pilipino ayon sa modelo ng Amerika.

Pagpapatupad ng Manifest Dynasty na naglalayong arugain ang mga bansang mahihina.

• ✓

• X

Answer explanation

✅ Oo, ang pagpapatupad ng “Manifest Destiny” (na madalas ding nauugnay sa paniniwalang tungkulin ng Amerika na arugain o "civilize" ang mga mahihina at "di sibilisadong" bansa) ay isa sa mga ideolohikal na dahilan ng pananakop ng Estados Unidos sa Pilipinas.

Paliwanag:

Manifest Destiny ay orihinal na paniniwala noong 1800s na tungkulin ng U.S. na palawakin ang kanilang teritoryo sa buong kontinente ng Amerika. Kalaunan, ito ay lumawak ang kahulugan at naging batayan ng imperyalismong Amerikano — ang paniniwalang karapatan at responsibilidad ng Amerika na ikalat ang kanilang kultura, relihiyon, edukasyon, at sistemang pampolitika sa ibang bansa.

Sa konteksto ng Pilipinas:

• Itinuturing ng mga Amerikano ang mga Pilipino noon bilang "uncivilized" o kulang sa kaalaman sa pamamahala at modernong pamumuhay.

• Kaya’t ipinakita nila ang pananakop bilang “benevolent assimilation” — isang "mapagkalingang" pagsakop na may layuning turuan at “arugain” ang mga Pilipino.

• Kasama rito ang pagpapalaganap ng edukasyon, demokrasya, Protestantismo, at modernong pamumuhay.

Akda o tekstong itinuturing na kaluluwa ng isang pahayagan.

• A. Balita

• B. Lathalain

• C. Editoryal

• D. Anunsyo

Ang kasunduan kung saan tumanggap ng 20 milyong dolyar ang Espanya mula sa Estados Unidos at nagbigay ng karapatan dito na pamunuan ang Pilipinas.

• A. Kasunduan sa Tordesillas

• B. Kasunduan sa Biak-na-Bato

• C. Kasunduan sa Paris

• D. Kasunduan sa Washington

Ang komisyon sa ilalim ng pamumuno ni William Howard Taft, na naging unang Heneral Sibilyan sa Pilipinas at maraming nabuong bagong batas at mga pagbabago sa bansa.

• A. Komisyong Schurman

• B. Komisyong Taft

• C. Komisyong Monroe

• D. Komisyong Roosevelt