ASSEMEN FORMATIF TEKS NON SASTRA KELAS X

Teks non sastra iku ana 4 jinise ,ing ngisor iki kang ora kalebu teks non sastra yaiku ....

• deskripsi

• eksposisi

• narasi

• persuasi

• argumentasi

Gatekna teks ing ngisor iki !

Omah joglo iku salah siji omah tradisional Jawa sing nduwèni ciri khas atap kang wanguné limasan lan nduweni undak undakan. Atap joglo biasane dhuwuré luwih munggah lan mbentuk gunungan, dadi nuduhaké kaagungan lan kamulyan.

Ing ngarep omah ana pendhapa, yaiku papan jembar tanpa sekat sing biasane kanggo nampani tamu utawa nganakake upacara adat. Saka pendhapa, mlebu menyang pringgitan, papan kanggo pagelaran wayang kulit utawa upacara adat liyane. Ing jero omah ana senthong telu, yaiku kamar kang duwé fungsi béda-béda. Senthong tengen lan kiwa kanggo papan turu utawa nyimpen barang, déné senthong tengah biasane dianggep suci, digunakake kanggo nyimpen pusaka utawa papan ndedonga.

Bahan bangunan omah joglo biasane saka kayu jati, sing awet lan kokoh. Saben tiang utawa saka kayu iku dihiasi ukiran-ukiran kanthi motif flora utawa fauna sing nduweni makna filosofis. Emperan utawa teras omah digunakake kanggo lungguh santai lan nampani tamu saben dina.

Omah joglo ora mung minangka papan panggonan, nanging uga nggambaraké falsafah urip wong Jawa, yaiku guyub, rukun, lan ngajeni sesrawungan. Strukturé sing simetris nuduhaké yèn wong Jawa ngurmati keseimbangan lan harmoni ing urip.

Omah kang digambarake saka teks kasebut yaiku ....

• limasan

• joglo

• panggung

• gedhek

• pringgitan

Salah siji papan kang ana ing omah joglo , kang gunane kaggo nampa tamu utawa kanggo tontonan wayang dijenengke ...

• pendhapa

• senthong

• emperan

• pringgitan

• gandhok

Gatekna teks ing ngisor!

Budaya Jawa iku salah siji budaya ing Nusantara sing sugih makna lan filosofi. Budaya iki ora mung katon saka seni lan tradhisi, nanging uga saka cara urip, tata krama, lan pitutur luhur sing diwarisake leluhur. Wong Jawa percaya yèn budaya iku minangka pangiloning jati diri, dadi kudu dijaga lan dilestarèkaké.
Salah siji wujud budaya Jawa yaiku tata krama lan unggah-ungguh. Wong Jawa tansah ngajèni wong liya kanthi basa sing alus, miturut tataran umur utawa kalungguhan. Ana tingkatan basa kaya ngoko, madya, lan krama sing nuduhaké rasa hormat marang sesrawungan sosial.

Kajaba iku, seni tradisional Jawa uga dadi bagian penting saka budaya. Contoné wayang kulit, karawitan gamelan, lan tari tradisional sing ora mung minangka hiburan, nanging uga sarana panyebaran piwulang moral lan spiritual. Wayang kulit, umpamané, nggawa crita Ramayana utawa Mahabharata sing ngandhut piwulang becik tumrap urip saben dina.

Ing babagan arsitektur, omah adat kaya joglo lan limasan nuduhaké kearifan lokal. Struktur omah ora mung kanggo papan manggon, nanging uga nggambarake falsafah urip wong Jawa sing ngajèni keseimbangan lan kerukunan.

Budaya Jawa uga kaperang saka upacara adat kayata mitoni, tedhak siten, utawa ruwatan, sing isih dilakoni nganti saiki. Upacara iki nuduhaké yèn wong Jawa urip raket karo alam lan nduwèni rasa syukur marang Gusti Kang Maha Kuwasa.
Budaya Jawa minangka warisan adiluhung sing ora kena ilang digerus jaman. Sanajan saiki teknologi lan budaya global mlebu kanthi cepet, nanging wong Jawa kudu tetep ngajèni lan nglestarekaké budaya leluhur. Amarga ing saben tradhisi Jawa ana piwulang luhur sing bisa dadi pandhu kanggo urip sing luwih rukun, tentrem, lan bermartabat.

Yen dideleng saka isine , teks ing dhuwur wujude yaiku ....

• deskripsi

• pawarta

• artikel

• sesorah

• laporan

Pak Karsono nembe dadi narasumber ing seminar sekolah ramah anak. Amarga mireng apa kang dingendikakake pak Karsono pamireng dadi kepilut . Teks kang digunaake pak Karsono iku kalebu jinis teks persuasi, ing ngisor iki kang kalebu wujud teks persuasi yaiku ....

• sesorah

• skripsi

• pawarta

• orasi

• artikel

Panganan kang digawe saka tepung beras banjur dicampur karo santen , banjur dimasak ing wajan cilik cilik dhuwur tungku. Biasane ndhuwure diwenehi toping nangka, coklat, gedang utawa ora diwenehi apa-apa rasane legi gurih dijenengke srabi. Srabi iku asale saka Surakarta

• Bener

• Luput

Gatukna karo wangsulan kang bener!

• persuasi

• 1. 1. njlentrehake sawijining bab/kawruh

  2. 2.

  3. panulisane asipat informatif

  4. 3. nggunaake basa baku

• argumentasi

• 1. 1. ana tembung pangajak

  2. 2. nganggo tembung kang alus utawa santun

  3. 3. isine bisa arupa nglipur

• deskripsi

• 1. 1. Isine arupa panemu panulis

  2. 2. nduweni data faktual

  3. 3. isine arupa alesan kang kuwat

  4. 4. njlentrehake perkara kanthi cara dianalisi

• eksposisi

• 1. 1. Diandharake kanthi cetha

  2. 2. Nggambarake sawijining objek

  3. 3. akeh migunaake pancadriya

  4. 4. pamaca

  5. bisa ngrasaake apa kang digambarake

Gatekna wacana ing ngisor iki!

Masjid Agung Jatisobo mujudake salah siji masjid paling tuwa kang mapan ana ing Dusun Jatisobo, Kalurahan Jatisobo, Kecamatan Polokarto, Kabupaten Sukoharjo, Jawa Tengah. Perbawane kraton pancen krasa banget nalika maspadakake masjid iki. Wujud bangunan saka payon, menara, warna, wis katon yen masjid iki mujudake masjid kuna. Luwih krasa maneh nalika maspadakake perangan-perangan ing jroning masjid. Kusen, lawang, cagak, lan usuk kayu kang ditata kadya payung, khas banget lan nuduhake menawa pancen masjid iki mujudake masjid kraton.

(Kapethik saka Panjebar Semangat No. 15, 9 April 2022 kanthi irah-irahan "Tradhisi Unik ing Masjid Kraton Desa Jatisobo")

Wujud bangunan saka payon, menara, warna, wis katon yen masjid iki mujudake masjid kuna. Tegese tembung payon kasebut padha karo tembung payon ing ukara...

• Wingi payon omahku ambrol.

• Dheweke durung bali merga durung kepayon.

• Mbok dodolane dipayoni mesakake awit esuk.

• Wah, bareng kepayon dagangane saiki dadi juragan.

• Payon kae pating slengkrah ing buri omah.

Masjid Agung Jatisobo mujudake salah siji masjid paling tuwa kang mapan ana ing Dusun Jatisobo, Kalurahan Jatisobo, Kecamatan Polokarto, Kabupaten Sukoharjo, Jawa Tengah. Perbawane kraton pancen krasa banget nalika maspadakake masjid iki. Wujud bangunan saka payon, menara, warna, wis katon yen masjid iki mujudake masjid kuna. Luwih krasa maneh nalika maspadakake perangan-perangan ing jroning masjid. Kusen, lawang, cagak, lan usuk kayu kang ditata kadya payung, khas banget lan nuduhake menawa pancen masjid iki mujudake masjid kraton.

(Kapethik saka Panjebar Semangat No. 15, 9 April 2022 kanthi irah-irahan "Tradhisi Unik ing Masjid Kraton Desa Jatisobo")

Wacan ing ndhuwur nggambarake Masjid Agung Jatisobo. Wacan kasebut kalebu jinis karangan......

• argumentasi

• deskripsi

• eksposisi

• persuasi

• narasi

Wacanen pethilan wacan ing ngisor iki kanggo mangsuli pitakonan

Sarujuk kaliyan Mendikbudristek lan Gubernur Jawa Tengah, mawas yen jagat digital dados papan pandadaran tumrap eksistensi aksara Jawa ing satengahipun masarakat. Gubernur pengin wawan pangandikan kaliyan pihak-pihak ingkang kagungan grengseng tumrap aksara Jawa, ngiras pantes urun rembag amrih majengipun aksara ing jaman digital.

"Kabeh kudu bisa ndeleng githoke dhewe kanggo ngerteni eksistensi aksara Jawa. Adiluhung thok ora cukup. Muspra yen kabudayan iki ora bisa ngrembaka. Kita ngantu-antu pamanggih lan pepadhang Panjenengan sami supaya awake dhewe ora kelangan Jawane," ngendikanipun Gubernur teges.

(Kapethik saka Sempulur No. 40/1-2021 kanthi irah-irahan "Pangudi Mekar Sumebare Kagunan Basa")

Kabeh kudu bisa ndeleng githoke dhewe kanggo ngerteni eksistensi aksara Jawa. Adiluhung thok ora cukup. Tembung githoke dhewe kang ana ing pethilan wacan ing ndhuwur duweni teges ....

• mlaku bareng-bareng

• mlaku dhewe-dhewe

• kahanane sedulur

• kahanane wong liya

• kahanane dhewe