Theo góc nhìn xã hội học, “gia đình” thường được hiểu là gì?

• Một tổ chức mang tính pháp lý chỉ bao gồm vợ và chồng.

• Một nhóm người có quan hệ huyết thống, hôn nhân hoặc nhận nuôi, sống chung và liên kết về kinh tế, tình cảm.

• Một cộng đồng dân cư trong cùng một vùng hành chính.

• Một tập hợp những người làm việc trong cùng một doanh nghiệp.

Chức năng cơ bản của gia đình không bao gồm:

• Chức năng sinh sản và nuôi dưỡng thế hệ mới.

• Chức năng xã hội hóa (truyền đạt giá trị, chuẩn mực).

• Chức năng sản xuất vũ khí cho cộng đồng.

• Chức năng hỗ trợ kinh tế và tình cảm cho các thành viên.

Phân loại gia đình theo quan hệ giữa các thế hệ, “gia đình hạt nhân” được hiểu là:

• Gia đình gồm ông bà, cha mẹ, con cái và họ hàng mở rộng.

• Gia đình gồm vợ, chồng và con cái sống tách biệt với các thế hệ lớn hơn.

• Gia đình chỉ gồm một người sống đơn độc.

• Gia đình gồm nhiều nhóm người không có quan hệ huyết thống.

Khái niệm “hộ gia đình” (household) khác với “gia đình” ở điểm nào chủ yếu?

• Không khác nhau; hai khái niệm luôn đồng nghĩa.

• “Hộ gia đình” là đơn vị cùng cư trú và có quan hệ kinh tế chung, có thể gồm người không có quan hệ huyết thống; “gia đình” nhấn mạnh về quan hệ huyết thống/hôn nhân.

• “Hộ gia đình” chỉ dùng cho nông thôn, còn “gia đình” chỉ dùng cho đô thị.

• “Hộ gia đình” là thuật ngữ pháp luật nước ngoài, không áp dụng ở Việt Nam.

Theo quan niệm về “kinh tế hộ gia đình” ở Việt Nam, khái niệm này chủ yếu chỉ:

• Doanh nghiệp vừa và nhỏ đăng ký theo Luật Doanh nghiệp.

• Đơn vị sản xuất, tiêu dùng, và sinh kế do thành viên trong hộ tổ chức, thường bằng lao động gia đình và vốn nhỏ.

• Hợp tác xã đầu tư vào nông nghiệp.

• Tổ chức phi lợi nhuận hoạt động vì mục tiêu xã hội.

Một trong những lợi ích khi hộ gia đình tham gia thị trường (từ quan điểm chính sách) là:

• Giảm nguồn thuế cho Nhà nước.

• Tăng khả năng tạo thu nhập, giảm nghèo và thúc đẩy phát triển kinh tế địa phương.

• Loại bỏ hoàn toàn sự cần thiết của lao động thuê ngoài.

• Làm mất truyền thống gia đình.

Theo nghiên cứu về kinh tế hộ, chức năng của hộ gia đình thể hiện ở chỗ:

• Hộ chỉ có một chức năng duy nhất là tiêu dùng.

• Hộ vừa là đơn vị tiêu dùng, vừa là đơn vị sản xuất, tích lũy và cung cấp lao động.

• Hộ chỉ là đơn vị chính trị.

• Hộ không tham gia vào thị trường lao động.

Khi đánh giá đóng góp của kinh tế hộ vào GDP, thách thức lớn nhất là:

• Thiếu lao động để điều tra.

• Khó đo lường và ước tính các hoạt động không đăng ký, tự sản xuất để tiêu dùng, và yếu tố báo cáo không đầy đủ.

• GDP không quan tâm đến các đơn vị nhỏ.

• Tất cả các hoạt động hộ đều đã được ghi nhận chính xác trong tài khoản quốc gia.

Khái niệm “vai trò giới” (gender roles) thường chỉ tới:

• Vai trò sinh học của nam và nữ được quy định bởi gen.

• Các kỳ vọng xã hội và chuẩn mực về hành vi, trách nhiệm được gán cho nam và nữ trong một xã hội.

• Chỉ là danh sách công việc nhà.

• Một loại chính sách kinh tế.

“Phân công lao động trong gia đình” theo quan sát xã hội học thường có xu hướng:

• Phân chia hoàn toàn đồng đều giữa mọi thành viên ở mọi xã hội.

• Nam giới thường đảm nhận lao động kiếm thu nhập bên ngoài; nữ giới thường đảm nhận phần lớn công việc nhà và chăm sóc không lương.

• Chỉ có người già làm việc nhà, hai vợ chồng, con cái đi làm bên ngoài.

• Việc nhà luôn do trẻ em thực hiện.