Anlatım Biçimleri Çıkmış Sorular Sena Temel

(I) Servet-i Fünûn temsilcileri içinde Tevfik Fikret'ten sonra “en büyük şair” olarak nitelendirilen Cenap Şahabettin ile okul kitaplarında ilk karşılaşmam hançer gibi keskin bir Erzurum kışına rastlar.

(II) Zaten büyük bir çoğunluğumuz şair ve yazarlarla ancak okul kitaplarında tanışmışızdır.

(III) Ne gariptir ki o büyük şairin o büyük şiiriyle Erzurum'un kan donduran, kasıp kavuran soğuğu yüzünden bir türlü ısınmayan sınıfında tanışınca içim ısınmıştı.

(IV)Şiir sevenler bilir; şiir insanın içini ısıtır, yerine göre serinletir,düşüncelerin ağırlığından kurtarır, alır götürür insanları bir yerlere gönlünün elinden tutarak.

(V) Elhân-ı Şitâ, o soğuk kış mevsiminde, o yatılı okulda yalnızlığımın ve özlemlerimin üzerine örtülüveren sıcacık bir battaniye etkisi yaratmıştı.

Bu parçadaki numaralanmış cümlelerin hangisinde yalın bir anlatım söz konusudur?

2012- YGS

• A) I.

• B) II.

• C) III.

• D) IV.

• E) V.

Adalarda oturanlar, akşam üzeri iskeleye çıkıp, gelenleri

karşılar, gidenleri uğurlarlar; gençler arkadaşlarıyla

buluşur; yaşlılar çay bahçelerinde, aralarında söyleşirler.

Saat dokuza gelince, herkes evine dönmüş, sofraya

oturmuş olur. Adalara gezmeye gelen birkaç kişi dışında

kimseleri göremezsiniz ortalıkta.

Bu parçanın anlatımında aşağıdakilerden hangisine

başvurulmuştur?

1993- ÖYS

• A) Öyküleme

• B) Tanımlama

• C) Tartışma

• D) Açıklama

• E) Karşılaştırma

(I) Antakya'daki kazılarda Geç Hitit Dönemi'ne ait olduğu

düşünülen kalıntılar ortaya çıkarıldı.

(II) Buluntular arasında eşsiz, anıtsal boyutlarda bir insan figürüyle kabartmalı bir sütun altlığı yer alıyor.

(III) Bazalttan yapılan her iki eserin de kaleye girişi

sağlayan yapı kompleksi boyunca uzanan, yüzeyi taş döşeli koridorun altına gömüldüğü düşünülüyor.

(IV) Bel hizasının hemen üstünden baş kısmına kadar olan yüksekliği 1,5 metreye ulaşan figür, dik duran bir insanı canlandırıyor.

(V) Toplam boyu, büyük olasılıkla 3,5-4 metreyi bulan sakallı erkek figürünün, gözleri siyah ve beyaz taşlardan yapılmış.

Bu parçadaki numaralanmış cümlelerin hangisinde betimleyici ögelere yer

verilmemiştir?

2013- YGS

• A) I.

• B) II.

• C) III.

• D) IV.

• E) V.

Soğuk bir İstanbul sabahı… Gökyüzünde bulut kaynıyor;

yağmur yağdı yağacak… Biz yola koyuluyoruz. Yarım saat

sürecek yolculuğumuzu, Maltepe'nin bildik sokaklarından

geçerek bir an önce bitirme telaşındayız. Sokaklar, işe

yetişmek için koşuşanlarla dolu. İnsanlar, rayların üzerinden,

sağa sola bakarak, hızlı adımlarla geçiyor. Bir banliyö treni Gebze yönüne doğru gürültüyle yol alıyor.

Bu parçanın anlatımında aşağıdakilerden hangisine başvurulmuştur?

2002- ÖSS

• A) Öyküleme – betimleme

• B) Açıklama – betimleme

• C) Karşılaştırma – öyküleme

• D) Tanımlama – açıklama

• E) Karşılaştırma – tanımlama

Yazınsal bağlamda katıksız bir özgünlükten söz edilemez. Her

yazınsal ürünün kendinden öncekilerle içerik-sel, sözel düzlemde uzaktan ya da yakından bir bağıntısı olacaktır. Carlos Fuentes, bu durumu şu cümlelerle belirtiyor: "Bu dünyada babasız bir kitap, öksüz bir cilt var mıdır? Başka kitapların soyundan gelmemiş bir kitap? Geleneksiz yaratım var mıdır? Öte yandan gelenek, yenilenmeksizin varlığını sürdürebilir mi? Yıllar boyu yaşamış öyküler yeni ürünlerle yeniden yeşertilmeksizin kalıcı kılınabilir mi?"

Bu parçanın anlatımıyla ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez?

2012- LYS

• A) Kişileştirme vardır.

• B) Açıklama yapılmıştır.

• C) Tanımlamaya başvurulmuştur.

• D) Sorularla anlatıma doğallık kazandırılmıştır.

• E) Alıntıya yer verilmiştir.

Şair babalar, kız ya da erkek çocukları için çokça şiir yazmışlardır. Bizim edebiyatımız, bu alanda hatırı sayılır zenginlikler içermektedir. Saymaya başladığımızda Tevfik Fikret, Nâzım Hikmet, Recaizade Mahmut Ekrem gibi

yüzlerce ad bir çırpıda aklımıza gelir. Fakat şair evlatların, anneleri için değilse de babaları için aynı cömertliği gösterdiklerini göremiyoruz. Gerçekten de anneler için yazılmış başlı başına bir şiir hazinesi vardır. Peki neden bu böyledir? Anne, sevginin, sevecenliğin, yumuşaklığın; baba,

katılığın, otoritenin simgesi olduğundan mı? Sanırım önemli ölçüde neden budur. Otorite ve sertlik, gereksinim duyulan, yerine göre güven veren özellikler olsa da şiirle pek bağdaşmazmış gibi görünüyor.

Bu parçanın anlatımıyla ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez?

2011- LYS

• A) Tartışmacı bir havası vardır.

• B) Açıklama yapılmıştır.

• C) Tanımdan yararlanılmıştır.

• D) Abartmaya başvurulmuştur.

• E) Karşılaştırma yapılmıştır.

Benim gibi yazma heveslisi bir arkadaşımla Ataç'ı ziyarete gitmiştik. Yazma tutkumuzu anlatacak, bize yol göstermesini isteyecektik. İsteğimizi heyecanlı, titrek bir sesle anlattım. Yüzümüze baktı, kalın camlı gözlüklerini çıkarıp yeniden taktı. Sonra şöyle dedi: "Çok ama çok okuyacaksınız. İlkin

söz dağarcığınızı zenginleştireceksiniz." Sonra masasının üzerinde duran Türkçe Sözlük' ün ilk baskısını aldı, "Sözlük okumakla işe başlayacaksınız. Evet, sözlük okuyacaksınız. Bundan sıkılır, tat alamazsanız bilin ki yazı mazı

yazamazsınız." Ataç'ın verdiği öğüt şaşırtmıştı beni. Sözlük okunur muydu hiç? Bakılmak içindi sözlükler. Ataç'ın dediğine uydum yine de. Her gün bir ya da birkaç madde okuyordum. Okuduğum maddeler, Türkçenin toprağında

dolaştırıyordu beni. Çok sonra Nathaniel Hawthorne'un şu sözüyle karşılaştım: "Sözlükte bir başlarına o kadar masum ve güçsüz olan sözcükler, onları nasıl harmanlayacağını bilen birinin elinde o kadar iyi ya da kötü olabilir." Ataç'ın öğüdü ne denli doğruysa Hawthorne'un uyarısı da öyleydi.

Bu parçanın anlatımında aşağıdakilerden hangisi yoktur?

2012- LYS

• A) Betimleme

• B) Öyküleme

• C) Koşul

• D) Sezdirme

• E) Karşılaştırma

Adalarda oturanlar, akşam üzeri iskeleye çıkıp, gelenleri

karşılar, gidenleri uğurlarlar; gençler arkadaşlarıyla

buluşur; yaşlılar çay bahçelerinde, aralarında söyleşirler.

Saat dokuza gelince, herkes evine dönmüş, sofraya

oturmuş olur. Adalara gezmeye gelen birkaç kişi dışında

kimseleri göremezsiniz ortalıkta.

Bu parçanın anlatımında aşağıdakilerden hangisine

başvurulmuştur?

1993- ÖYS

• A) Tartışma

• B) Tanımlama

• C) Karşılaştırma

• D) Açıklama

• E) Öyküleme

Dünyanın yedi harikası olur da üç kıtada yüzyıllarca hüküm sürmüş, altı yüzyılı aşan varlığından geriye olağanüstü bir kültür hazinesi bırakmış Osmanlının yedi harikası olmaz mı? Gerçi tarihçiler, sanat tarihçileri ve mimarlar varken en önemli yedi Osmanlı eserinin hangileri olduğuna ben karar verecek değilim. Ancak okuduklarımdan ve gördüklerimden hareketle tamamen kişisel bir beğeni listesi oluşturmamın önünde bir engel yok sanırım. İşte benden Osmanlının yedi harikası: Süleymaniye Külliyesi, Selimiye Camisi, Mostar Köprüsü, Mağlova Kemeri, Kavalalı Mehmet Ali Paşa Camisi, Kubbetü's-Sahra, Hamidiye Çarşısı.

Bu parçada aşağıdakilerden hangisi ağır basmaktadır?

2013- YGS

• A) Öyküleyici anlatım

• B)Tanımlamadan yararlanma

• C) Betimleyici anlatım

• D)Tartışmacı anlatım

• E) Kanıtlayıcı veriler kullanma

“Korku bir ruh halidir. İkide bir gelip giden, bizi

yoklayan, dengeleyen… Yüreklilik ise büyük korkular

önünde kendimizi yitirerek yaptığımız atılımdır. Her şeyi

göze almak değildir, ölüme, tehlikeye meydan okumak

değildir, yapacak başka bir şey olmaması halidir.”

Bu parçada düşünceyi geliştirmek için daha çok

aşağıdakilerden hangisine başvurulmuştur?

1981- ÖYS

• A) Betimlemeye

• B) Karşılaştırmaya

• C) Tanımlamaya

• D) Tartışmaya

• E) Örneklendirmeye