2012-YGS)

İpten yapılmış bir salıncağın üstünde sallanırken ipleri

kesersem ne olur deyip denemeye kalkmayız. Çünkü

bunu yaptığımızda yere düşeceğimizi biliriz. Daha önce

bunu yapan başka birini görmesek hatta yer çekimi

kanunundan haberdar olmasak bile düşeceğimizi biliriz.

Çünkü düşen birçok nesne görmüşüzdür, düşmeyle ilgili

birçok yaşantımız olmuştur

Bu parça bilgi kuramının temel sorularından

hangisini tartışmaktadır?

• Doğru bilgi mümkün müdür?

• Bilginin kaynağı nedir?

• Doğru ile gerçek aynı mıdır?

• Doğru bilginin ölçütü nedir?

• Bilgi özneye mi süjeye mi bağlıdır?

(ÖSS-2009)

Bilgiler yalnızca var olma mücadelesinde kullandığımız araçlar olduğundan, doğru olmaları için uymaları gereken nesnel gerçeklik diye bir şey yoktur.

Bu parça “bilgi kuramı”nın hangi temel sorusuna yanıt niteliğindedir?

• Doğru bilginin ölçütü nedir?

• Duyu bilgisine güvenilir mi?

• Akıl her şeyi bilebilir mi?

• Neyi bilebiliriz?

• Bilgi doğuştan mıdır?

(ÖSS-2005)

Gören öznenin kendisi de görülebilirlik alanındadır.

Bu cümleden çıkan sonuç aşağıdakilerden hangisidir?

• Öznenin de nesne olabileceği

• Ancak nesnenin nesne olabileceği

• Doğru bilginin olabileceği

• Gerçeğe ulaşılabileceği

• Nesneden uzaklaşılabileceği

(ÖSS-2005)

Arabamın motoru çalışmıyor. Tamirciye gösterip“Karbüratörde ne var?” diye sorduğumda, “Hiç.” diyor. Bunun bir önerme olduğunu kabul edersek, bu önerme doğru olabilir mi? Elbette doğru olabilir. Ama bir önerme doğruysa gerçekliğin de onun söylediği gibi olması gerekir. Doğruluğun tanımı bu. Öyleyse karbüratörde bir hiç olması gerekir.

Bu parçaya göre, doğru önermede bulunması gereken özellik aşağıdakilerden hangisidir?

• İfadesinin kısa ve basit olması

• Yanlış yoruma kapalı olması

• Akla uygun olması

• Gerçeğe uygun olması

• Duruma göre değişebilmesi

Bir masal kahramanı olan "deniz kızı"nın var olduğu ya

da olmadığı bilgisini doğru kabul etmem için bu bilgiye

yalnız başıma benim sahip olmam pek de önemli

değildir. Fakat "deniz kızı"nın denizde var olan bir varlık

olduğu bilgisini benim dışımdaki kişiler de doğru kabul

ediyorsa ancak o zaman bu bilginin doğruluğundan söz

edebilirim.

Bu parçada görüşlerini dile getiren kişi

aşağıdakilerden hangisini bilginin doğruluk ölçütü

olarak kabul etmektedir?

• Apaçıklık

• Yarar

• Tutarlılık

• Uygunluk

• Tümel uzlaşım

Nasrettin Hoca'nın bir gün kazana ihtiyacı olur ve bunun için komşusundan bir kazan alır. Hoca kazanı, içinde bir tencereyle birlikte komşusuna geri verirken komşusu kazanın içinde bir tencere olduğunu görür ve unuttuğu tencereyi almaşını söyler. Hoca, “Komşu o tencere benim değil, kazanın doğurdu onu." der. Komşusu da buna inanıp mutlu olur. Bir süre sonra Hoca yine aynı komşusundan kazan ister. Bu sefer Hoca kazanı geri vermez ve komşusu kazanı istemeye geldiğinde ona kazanın öldüğünü söyler. Komşusu "Aman Hocam bu nasıl iş, kazan hiç ölür mü!" der. Hoca bu sözün üzerine "Doğurduğuna inanıyorsun da öldüğüne neden inanmıyorsun?" diye cevap verir.

Nasrettin Hoca’nın bu fıkrası, doğru bilginin aşağıdaki ölçütlerinden hangisiyle ilişkilendirilebilir? (YGS 2014)

• Uygunluk

• Tutarlılık

• Tümel uzlaşım

• Yarar

• Apaçıklık

•2010-YGS

Vadinin dibindeki kişi, orada kıvrılıp giden dereyi zirvedeyken baktığı gibi görmez. Dağın tepesindeyken de ne puslu derinlikleri ne de kendi bulunduğu yeri derenin yanında olduğu zamandaki gibi görebilir.

Bu parça aşağıdaki yargılardan hangisine örnek oluşturur?

• Bilgi kişiden kişiye değişir.

• Sezgilerimiz, kişisel bilgilerin doğru olmayacağını gösterir.

• Evrensel bilgiden söz edilemez.

• Bilgi bakış açılarına göre farklılaşır.

• Doğru bilgi, konusuna uygun olan bilgidir.