§12. ҚАРАҚЫТАЙ МЕМЛЕКЕТI (1128–1212 жылдар)

1128-1212 жылдары Жетісу аймағында өмір сүрген мемлекеттік бірлестік:

•   Қыпшақ

•     Найман

•    Жалайыр

•   Қарахан

•     Қарақытай

Қидандар билеушiсiнің лауазымы.

•     Гурхан

•   Гуньмо

•    Қаған

• Шаньюй

•      Хан

1141 жылы біріккен салжұқ-қарахан әскерін талқандаған мемлекет:

•    Қашқария мемлекеті

•     Қарлұқ қағанаты

•    Қыпшақ хандығы

•     Қимақ қағанаты

•   Қарақытай мемлекеті

IХ ғ. Ұйғыр қағанаты құлағаннан кейiн Орталық Азияның шығыс бөлігін басып алған тайпалар:

•   Қидандар

•    Қарлұқтар

•    Наймандар

•    Оғыздар

•     Салжұқтар

Қытайдың бiрiккен күштерi Қидан мемлекетiн талқандады:

•    1105 жылы

•     1115 жылы

•    1125 жылы

•   1118 жылы

•    1117 жылы

Қарақытай мемлекетінің ордасы:

•    Ғұзорда

•    Янгикент

•    Ескі Гузия

•     Жент

•      Битянь

Қазақ жеріндегі қарақытайлардың билік құрған уақыты:

•     1128-1212 жж

•     960-1213 жж.

•    1225-1325 жж

•   1208-1219 жж.

•   942-1212 жж

Қарақытай мемлекетіндегі салық мөлшері:

•    Әр отбасынан бiр динар

•     Әр отбасынан екі динар

•    Әрбір 15-ке толған ер адамнан бiр динар

•     Әрбір  отбасы мүшесі үшін бiр динар

•      Әр мал басынан  бiр динар

Қарақытай мемлекетінің билеуші:

•   Наркеш Дайын

•     Елюй Даши

•    Сұлу

•   Мұса

•   Инанч-білге

Қарақытай гурханының өз маңайындағыларға еншi жер бермеуінің себебi:

•   Салық мөлшерінің азаюынан қорықты

•   Әскери тәртiп күшейту үшін

•   Жер тапшылығы

•   Көшпелі өмір салты нақты жерді белгілеуге мүмкіндік бермеді

•     Олардың күшейiп кетуiнен қауiптендi