Қазақ тілі. Нұсқа 17

"Көзді ашып-жұмғанша" тұрақты сөз тіркесінің мағынасын белгілеңіз.

• Жай жүру

• Лезде

• Момын

• Алыс жер

Термин сөзді табыңыз.

• Оқушы

• Қимыл

• Диалект

• Қасиет

Answer explanation

Дұрыс жауап: Диалект

Қазақ тілі білімінің термині

Ашық, жуан, еріндік дауыстыны белгілеңіз.

• А

• Ө

• Е

• О

Answer explanation

Жуан: а, о, ұ, ы, у

Ашық: а, ә, о, ө, е, э

Еріндік: о, ө, ұ, ү, у

Тасымалдауға келмейтін сөзді табыңыз.

• Бір, екі

• Ғалымдар

• Үстіңгі

• Айжан

ҚазМҰУ сөзі қай қатарға жататынын анықтаңыз.

• Жалпы сөз

• Дара сөз

• Дерексіз сөз

• Күрделі сөз

Answer explanation

Күрделі сөз. Екі немесе одан да көп түбірден құралған сөзді күрделі сөз дейді. Мысалы: әке-шеше, ауыл-аймақ, ашудас, бесжылдық, боз торгай

Көмекші есімді қатарды белгілеңіз.

• Жазғы дала, барша жұрт

• Ауылдың жаны, үйдің қасы

• Ақырын жүру, қиындыққа шыдау

• Мен жаздым,ешқашан бармадым

Answer explanation

Көмекші есім – лексикалық мағынасынан айрыла бастаған, сөйлемде зат есімдердің жетегінде қолданылып, олардың кеңістікке, уақытқа қатысын білдіретін есім сөздер. Мысалы: түбі, шеті, жаны, маңы, төңірегі сөздері затқа жақын қашықтықты білдірсе, алды, арты, беті, бойы – заттың тараптарына қатысын; арасы, ортасы – заттың ара қатынасындағы кеңістікті, орынды, ал іші – заттың өз шеңберіндегі мекенді, басы – заттың басталар шегін, жағы – бағыттық мағына береді.

Жинақтық сан есімнің жұрнақтарын табыңыз.

• -тап, -теп

• -ншы, -нші

• -лаған, -леген

• -ау, -еу

Answer explanation

Жинақтық сан есім жинақталған санды білдіреді (біреу, екеу). Жұрнағы: -ау, -еу. Сұрағы: нешеу?

Сөйлемде неше еліктеу сөз барын белгілеңіз.

Қарға қарқ етті, ірімшік жерге салп етті.

• 2

• 5

• 3

• 4

Answer explanation

Еліктеу сөз - әртүрлі дыбысқа, құбылысқа еліктеуден және олардың бейнесін елестетуден туындаған сөз.

Есімнен жасалған туынды сын есімді табыңыз.

• Дөңгелек

• Ойшыл

• Жасамыс

• Орамды

Answer explanation

Есімдер, есім сөздер — адамның, заттың, құбылыстың, т.б. атауын, қимылын, түр-түсі мен санын, басқа да қасиетін білдіретін сөздер.

Тура мағыналы сөзді табыңыз.

• Ақ көңіл

• Үйдің кілті

• Ыстық сезім

• Ұяттан өлу

Answer explanation

Тура мағына - сөздің белгілі бір ұғымды білдіретін бастапқы мағынасы, яғни әрбір заттың, ұғымның өзіне ғана тән мағынасы. Мысалы: "кітап" сөзі заттық ұғымды, "қызыл" сөзі сындық ұғымды, "екі" сөзі сандық ұғымды білдіреді.