dengei 1,1

«Адамның тіршілік әрекетінің қауіпсіздігі» ұғымы нені білдіреді?

• бұл адамға және оның қоршаған ортасына қатер төндіретін қауіптердің пайда болуының теориялық негіздерін, олардың пайда болуы мен көрініс табу заңдылықтарын, әртүрлі сипаттағы қауіптер мен төтенше жағдайларды болжауды, олардан қорғаудың және оларды жоюдың практикалық тәсілдерін зерттейтін ғылыми білім саласы;

• бұл адам қауіпсіздігі туралы ғылыми білімнің жаңа саласының негізін құрайтын теориялық тәсілдер кешені;

• әр түрлі сипаттағы қауіптер мен төтенше жағдайларды болжау, олардан қорғаудың практикалық әдістері;

• бұл тұрғындарды ТЖ-дан қорғау тәсілдерінің негізін құрайтын ғылыми тәсілдер кешені;

Тіршілік қауіпсіздігінің ғылым ретіндегі негізгі мақсаты:

• өндірістік қызметтің әсерінен адам ағзасының қызметтік жағдайының өзгеруін зерттеу және еңбек үдерісін ұйымдастыру бойынша ұсыныстар әзірлеу;

• адамның өмір сүруінің барлық кезеңдерінде, оның қызметінің қолайлы жағдайларын, адамға және табиғи ортаға теріс факторлардың әсер етуінің нормативтік рұқсат етілген деңгейлерін қамтамасыз ету;

• өндірістік ортаның зияндылығы мен қауіптілігі, өндірістік процестің ауырлық және қауырттылық көрсеткіштері бойынша еңбек жағдайларын сандық бағалау;

• жинақталған қиратып жоюшы (деструктивті) әлеуетті, жүйелі түрде азайту арқылы кейбір қолайсыз және қауіпті табиғи құбылыстар мен процестердің ықтимал шектерінің алдын алу;

Қауіпсіздік теориясындағы зерттеу нысаны болып табылады.

• мүмкін болатын қауіпсіздік шаралары;

• адам үшін оның қоршаған ортамен өзара әрекеттесуінен болатын әртүрлі сипаттағы қауіптер мен ТЖ және ықтимал қауіпсіздік шаралары;

• адамды қоршаған өмір жағдайлары;

• ТЖ кезінде өзін қорғай білу;

Тіршілік ету ортасы – бұл:

• жер бетіндегі тіршіліктің табиғи таралу аймағы, оның ішінде атмосфераның төменгі қабаты, гидросфера және техногендік әсерге ұшырамаған литосфераның жоғарғы қабаты;

• оқу үдерісінде адамның денсаулығы мен жұмысына әсер ететін оқу орнының факторларының жиынтығы;

• адамның қоршаған ортасы - адам өміріне, оның денсаулығына және ұрпақтарының денсаулығына тікелей немесе жанама, жылдам немесе қашықтан әсер етуі мүмкін факторлардың жиынтығы;

• еңбек үдерісінде адамның денсаулығы мен жұмыскерлік қабілеттілігіне әсер ететін өндірістік орта мен еңбек процесі факторларының жиынтығы;

  s

«Адам - тіршілік ету ортасы» жүйесіндегі өзара әрекеттесу жағдайы (әсер ету деңгейі бойынша):

• қауіпті, зиянды;

• физикалық, химиялық, биологиялық, психофизиологиялық;

• оңтайлы, рұқсат етілген, қауіпті, өте қауіпті;

• физикалық, химиялық, оңтайлы, рұқсат етілген;

Қауіпсіздік жүйелерінгі – адам бұл...:

• қорғау нысаны болып табылады;

• қауіпсіздікті қамтамасыз ету құралы ретінде әрекет етеді;

• қауіп көзі болуы мүмкін;

• алғашқы үш жауап дұрыс;

Қауіпсіздік – бұл:

• адам денсаулығына немесе қоршаған табиғи ортаға зиян келтіретін белгілі бір ықтималдығы бар қызмет жағдайы;

• қоршаған ортаның, оның жеке компоненттерінің ықтимал қасиеті қорғаныс объектісіне зиян келтіруде көрінеді, ол қауіп көзі бола алады;

• сыртқы және ішкі факторлардың, заттың, энергия мен ақпараттың барлық ағындарының әрекеті рұқсат етілген шекті мәндерден аспайтын және жүйенің бұзылуына немесе оның жұмыс істеуі мен дамуының мүмкін болмайтын жағдайын туындатпайтын «адам-тіршілік ету ортасы» жүйесінің жағдайы;

• «адам-тіршілік ету ортасы» ешқандай қауіп төндірместен бір-біріне тәуелді болады;

Экологиялық қауіпсіздік - бұл:

• өнеркәсіптік кәсіпорындарда авариялардың алдын алу және осы аварияларға байланысты төтенше оқиғалардың салдарларын қысқарту жөніндегі адам қызметінің саласы;

• биосфера мен адамзат қоғамының, ал мемлекеттік деңгейде – мемлекеттің қоршаған ортаға антропогендік және табиғи әсер ету нәтижесінде туындайтын қауіп-қатерлерден қорғалу жағдайы;

• жұмыс істеушілерге зиянды және қауіпті өндірістік факторлардың әсер ету ықтималдығын (қатерін) қолайлы деңгейге дейін азайтатын ұйымдастыру іс-шаралары мен техникалық құралдар жүйесі;

• қалдықтарды дұрыс жою, ықтимал улы химикаттарды оқшаулау және сақтау тұрғысынан қауіпсіздік;

Өндірістік қауіпсіздік - бұл:

• өнеркәсіптік кәсіпорындарда авариялардың алдын алу және осы аварияларға байланысты төтенше оқиғалардың салдарларын қысқарту жөніндегі адам қызметінің саласы;

• биосфера мен адамзат қоғамының, ал мемлекеттік деңгейде – мемлекеттің қоршаған ортаға антропогендік және табиғи әсер ету нәтижесінде туындайтын қауіп-қатерлерден қорғалу жағдайы;

• жұмыс істеушілерге өндірістік факторлардың зиянды әсер ету ықтималдығын (тәуекелін) қолайлы деңгейге дейін төмендететін ұйымдастырушылық іс-шаралар мен техникалық құралдар жүйесі;

• адамды кесел дет қаупінен қорғау, яғни денсаулық үшін қауіпсіз ортада өмір сүру мүмкіндігі;

Қауіп дегеніміз – бұл...:

• өте жаман нәрсе, бақытсыздық мүмкіндігі;

• ауру, жарақат түрінде денеге зиян келтіру мүмкіндігі;

• белгілі бір жағдайларда адам денсаулығы мен қоршаған ортаға зиян келтіретін құбылыстар, процестер, объектілер, заттардың қасиеттері;

• өлім алдындағы қорқыныш.