UH UNDHAK-USUK BASA

Kang diarani unggah-ungguh basa yaiku...

• Undhag-undhage basa lisan kang ngandhut tata karma

• undhag-undhage basa tulis ngandhut tata karma

• undhag-undhage basa kang ora ngandhut tata karma

• undhag-undhage basa kang ngandhut tata karma

Mas, panjenengan mengko kondur jam pira?

Ukara ing nduwur ngunakake ragam..

Ing ngisor iki kang dadi titikane basa ngoko alus yaiku...

• basa ngoko kang ora kacampuran ragam basa ngko

• basa ngoko kang tembunge dienggo saben dina

• basa ngoko kang kacampuran ragam basa krama alus

• basa ngoko kang ora kacampuran ragam basa krama alus

Basa kang digunakake marang wong sing sadrajat amarga durung raket yaiku…

• Ngoko lugu

• Ngoko Alus

• Krama Lugu

• Krama Alus

Bu, sampun jam sanga, sampeyan siyos kesah jam pinten?

Ukara ing nduwur ngunakake ragam..

Ukara-ukara ing ngisor iki luput unggah-ungguhing basa, kajaba...

• Eyang sakit waja sampun tigang dinten

• Kula badhe tindak dhateng Surabaya

• Putranipun Bu Andin dipuntampi wonten Universitas Negeri Malang

• Ageman kula sampun kanthah

Adhiku durung gelem mlebu sekolah.

Yen disalin dadi basa krama alus yaiku...

Ragam undha-usuk basa ana ing ngisor iki, kajaba.....

• Ngko lugu

• Ngoko alus

• Krama madya

• Krama lugu

Gatekna pratelan drama ing ngisor iki! 

(Esuk iku ing kelas lagi pelajaran basa Jawa, Bu Eni wis miwiti pamulangan yaiku bab tembung saroja, para siswa pada mangsuli pitakonane bu Eni, ujug-ujug Bagas teka lan langsung nuju lungguhane) 

Bu Eni : “Bagas, geneya kok tekamu telat?” 

Bagas : “Nyuwun pangapunten, Bu! Kula kerinan.” 

Bu Eni : “Geneya kok tangimu nganti kerinan, Bagas?” 

Bagas : “Kalawingi tilem kula kedalon, Bu. Ningali bal-balan wonten TV” 

Bu Eni : “Sejatine kowe kabeh iku oleh-oleh wae nonton TV, nanging kudu eling wektu. Yen ora malem minggu ora oleh nganti bengi, sebab esuke kowe kabeh rak kudu mangkat sekolah. Yen nganti telat kowe dhewe sing rugi ta?” 

Bagas : “Inggih, Bu!”

Ragam basa kang digunakake Bagas ing pratelan drama kasebut yaiku.... 

• Ngoko Lugu

• Ngoko Alus

• Krama Madya

• Krama Alus

Suwe banget aku ora ketemu karo kancaku sing jenenge Baruna. Dheweke iku biyen kancaku sakelas. Sawise padha lulus nganti tekan wis padha duwe anake, sepisan wae aku durung ketemu.

Basa kang trep digunakake nalika aku ketemu karo Baruna yaiku.… 

• Ngoko Alus

• Ngoko Lugu

• Krama Alus

• Krama Lugu