Kafli 3 og 4

Merktu inn á myndina

b

c

d

e

a

Svipa

Frumuveggur

Frumuhimna

Netkorn

Litningur (DNA)

Hlutverk netkorna er...

• ...að raða saman amínósýrum

• ...mynda grófa frymisnetið

• ...brjóta niður prótein

• ...mynda mRNA

Paraðu saman

• Myndar mRNA úr DNA fyrir umritun

• mRNA

• tRNA

• Netkorn

• rRNA

• Stór RNA sameind í netkorninu sem hvatar áfram virkni þess

• Myndar prótein út frá mRNA

• RNA polymerase

• Ákvarðar röð amínósýra sem mynda prótín

• Flytur amínósýrur til netkorna

DNA er í ​ (a)   en netkornin eru í ​ (b)   . Til að koma upplýsingum frá ​ (c)   til netkorna er tekið afrit af DNAinu sem kallast ​ (d)   , það fer svo út í umfrymið þar sem netkornin lesa það og þýða yfir í prótein

• kjarna
• umfryminu
• DNA
• mRNA

Hvatberar hafa...

• ...hringlaga litning eins og bakteríur

• ... líklega verið sjálfstæðar bakteríur hér áður fyrr

• ...getu til að brenna lífrænum efnum með súrefni

• ...getu til að ljóstillífa

Merktu inn á myndina

c

d

e

f

b

a

Litni

Deilikorn

Kjarnakorn

Hvatberi

Grófa frymisnetið

Kjarni

Í heilkjörnungum er DNA tengt við ​ (a)   prótein og kallast þá ​ (b)   , sem mynda litninga heilkjörnunga. Litningur getur haft tugi þúsunda gena. Mörg gen innihalda upplýsingar um hvernig búa á til ​ (c)   . Önnur gen skrá fyrir ​ (d)   . DNA stjórnar allri starfsemi frumunnar með því að kveikja eða slökkva á genum.

• histón
• litini
• prótein
• RNA afurðum
• dreifkjörnungur
• DNA

Settu í rétta flokka

Groups:

(a) DNA

,

(b) RNA

,

(c) Netkorn

• Tekur þátt í próteinmyndun

• Lesa mRNA og raða saman amínósýrum

• Úrasíl

• Tvöfaldur gormur

• Innihalda rRNA

• Ríbósi

• Taka við tRNA

• Deoxýríbósi

• Inniheldur upplýsingar

• Er í Kjarna

• Sent út úr kjarna

Merktu inn á myndina

c

d

e

f

b

a

Grófa frymisnetið

Kjarnaop

Kjarnfrymi

Kjarnahimna

Litni

Kjarnakorn

Við vitum nú þegar að ​ (a)   stýrir myndun ​ (b)   , en hvernig? Sumir litningar hafa mikið af DNA sem skráir fyrir ​ (c)   . Dökkleitt svæði innan kjarnans kallast kjarnakorn og þar er mikið af rRNA ásamt próteinum raðað saman í netkorn sem svo eru flutt út um ​ (d)   út í umfrymið

• kjarnakornið
• netkorna
• RNA netkorna (rRNA)
• kjarnaopin