Kafli 18

Fyrsti maðurinn til að setja farm hugmynd um þróun lífvera hét?

• Jean-Batiste Lamarck

• Charles Darwin

• Alfred Russel Wallace

• Charles Lyell

​ (a)   vildi meina að dýr notuðu ákveðin ​ (b)   meira en önnur. Þessi líffæri yrðu þá stærri (eða minni ef þau væri lítið notuð) og svo eignuðust þau ​ (c)   sem bæru þessar ​ (d)   . Afkvæmin héldu svo áfram að nota eða ekki nota þessi líffæri og þannig, ​ (e)   tækju lífverurnar breytingum

• Lamarck
• Darwin
• líffæri
• afkvæmi
• breytingar
• á löngum tíma
• á skömmum tíma

Hvaða þrír þættir þurfa að vera til staða til að náttúruval geti leitt til þróunar?

• Erfðaefni sem fer á milli kynslóða

• Breytileiki í einkennum afkvæma

• Fleiri afkvæmi fæðast en geta lifað

• Lífverur læri að aðlagast umhverfi sínu

Stökkbreytingar í erfðaefninu geta haft þrennskonar afleiðingar

• Breyting á svipgerð þannig að dregur úr hæfin einstaklingsins

• Breyting á svipgerð sem eykur á hæfin einstaklingsins

• Stökkbreytingin hefur engin áhrif

• Stökkbreytingin myndar nýja tegund

Við köllum einkenni sem hjálpa lífverunni að lifa af og fjölga sér í viðkomandi umhverfi, ​ (a)   . Hópur ​ (b)   sem hefur aðlagast umhverfi sínu vegna þess að hagstæð einkennin hafa byggst upp í stofninum, eru sögð vera „​ (c)   “. Sundfit ​ (d)   er aðlögun hans að sundi. ​ (e)   Snjótígurs er aðlögun hans að köldu umhverfi. Sprettur blettatígurs er aðlögun hans að því að hlaupa uppi bráð

• aðlögun
• lífvera
• hæf
• óhæf
• breiðnefs
• Þykkur feldur
• breytileiki

Dreifing ​ (a)   um Ástralíu og sú staðreynd að þar voru ekki spendýr undir strika hve lengi Ástralía var ​ (b)   . Í Ástralíu finnst mikill fjöldi einlendra tegunda (tegundir sem finnast hvergi annarsstaðar) sem er einkennandi fyrir ​ (c)   sem eru langt út í hafi. Engar ​ (d)   tegundir geta rekið að landi þannig að þær lífverur sem fyrir eru geta ​ (e)   og aðlagast að fjölbreyttur landslagi eyjunnar.

• pokadýra
• einangruð
• eyjur
• nýjar
• þróast
• land
• gamlar

Þróun lífvera hefur leitt til gríðarlegs ​ (a)   í útliti og starfsemi lífvera. Stundum leiðir ​ (b)   af sér hóp lífvera sem verða mjög ​ (c)   hvor annarra. Þegar lífverur þróast í sitthvora áttina, kallast það „​ (d)   “. Dæmi um slíkt væri æxlunarfæri blómplantna sem hafa í grunnin sömu ​ (e)   en geta litið gjörólíkt út vegna ólíks umhverfis sem leitt hefur til ólíks vals

• breytileika
• þróun
• ólík
• sundurleit þróun
• líffærabyggingu
• samleitin þróun
• líkar

Í öðrum tilfellum geta svipaðar ​ (a)   þróast sjálfstætt hjá ólíkum ​ (b)   . Sem dæmi, hefur ​ (c)   þróast hjá bæði leðurblökum og skordýrum, og bæði hafa þróað með sér ​ (d)   sem eru aðlagaðir að flugi. Leðurblökur og skordýr hafa samt þróast frá mjög ólíkum lífverum. Þetta fyrirbæri köllum við „​ (e)   “. Það er þegar svipuð einkenni þróast sjálfstætt hjá ólíkum tegundum sem aðlögun að svipuðum aðstæðum

• svipgerðir
• tegundum
• flug
• vængi
• samleita þróun
• sundurleit þróun
• arfgerðir

Paraðu saman

• Sérsvæða tegundarmyndun

• 
• Samsvæð tegundarmyndun

• 
• Samleitin þróun

• 
• samsvarandi líffæri

• 
• Líffæraleif

• 

Paraðu saman þá ólíku þætti sem veita sannanir fyrir þróun

• Steingerfingar

• Pokadýrin í Ástralíu, finkurnar á Galápagos og margar tegundir á Hawaii eru einstakar og hafa þróast úr frá fáum einstaklingum, en hafa fjarlæga tengingu við fornar lífverur frá meginlandinu. Þetta er dæmi um ________

• Sameinda-líffræði

• Sem dæmi þá hafa hryggdýrafóstur, þar með talið menn, tálkn og hala á ákveðnum tíma í ___________

• líffærafræði

• _______ veita nokkuð áþreifanlegar sannanir fyrir því að lífverur til forna eru ekki eins og lífverur í dag

• fósturþroska

• sannanir fyrir þróun koma frá __________þar sem sjá má sömu bein í sömu útlimum, ólíkra dýrategunda

• Líflandafræði

• DNA raðir hafa einnig varpað ljósi á suma af þeim ferlum sem þróun vinnur eftir. Sem dæmi er ljóst að ný notkun á próteinum verður eftir að genið fyrir þau hafa tvöfaldast í erfðamenginu. Þá gerist það að lífveran hefur auka eintak af próteininu og þolir að það verði fyrir nokkrum stökkbreytingum án þess að það skaði lífveruna . Eftir nokkrar breytingar, getur það gerst að áður „gallað“ prótein getur núna starfað aftur, en með breyttu hlutverki.