3rd Summative Exam in Araling Panlipunan

Ang sektor ng paglilingkod ay binubuo ng sumusunod, maliban sa:

• pananalapi

• serbisyong pampamayanan, panlipunan, at personal

• kalakalang pakyawan at pagtitingi

• pagmimina at pagtotroso

Alin sa mga sumusunod ang bumubuo sa sektor ng transportasyon, komunikasyon, at mga imbakan:

• paupahan tulad ng mga apartment, mga developer ng subdivision, town house, at condominium.

• mga paglilingkod na ibinibigay ng mga institusyong pampinansyal tulad ng mga bangko, bahay-sanglaan, remittance agency, foreign exchange dealers, insurances, at iba pa.

• binubuo ito ng mga paglilingkod na nagmumula sa pagbibigay ng publiko o pribadong sakayan ng panlupa, panghimpapawid o pandagat; mga paglilingkod ng telepono; at mga pinapaupahang bodega.

• mga gawaing pagpapalitan ng iba’t ibang produkto at paglilingkod.

Gaano kahalaga ang papel na ginagampanan ng sektor ng paglilingkod?

• Sila ang nagkakaloob ng lakas-paggawa, kasanayan, kaalaman, at serbisyo.

• Sila ang nagtatanim, nangingisda, at paghahayupan upang may makain ang mga mamamayan.

• Sila ang mga pagmamanupaktura ng mga produktong kinakailangan natin araw-araw.

• Sila ang namumuhunan sa mga bahay-kalakal.

Anu-ano ang mga gawaing pang-ekonomiyang nasasaklawan ng sektor ng paglilingkod? Alin sa mga sumusunod ang hindi kabilang:

• Ito ang sektor na umaalalay sa buong yugto ng produksyon, distribusyon, kalakalan, at pagkonsumo ng mga produkto sa loob o labas ng bansa.

• Ito ang sektor na nagbibigay ng iba’t ibang serbisyo sa mga konsyumer. Ang mga serbisyo ay maaaring pagdadala, pamamahagi, pagbebenta o paglilingkod sa halip na bumuo ng produkto.

• Ang sektor na ito ay pagtatanim, paghahayupan, pangingisda, at paggugubat upang matugunan ang pangangailangang pagkain at pagkonsumo ng mga tao.

• Ang sektor ng paglilingkod ay kalakalan ng pagtitingi o retail at pamamakyaw o wholesale.

Paano nakatutulong ang mga gawain sa sektor ng paglilingkod sa ating pambansang ekonomiya? Alin sa mga sumusunod ang hindi nagpapaliwanag nito:

• Ang paglakas ng business process outsourcing (BPO) lalo na ang call center companies na nagbibigay ng maraming trabaho sa mga Pilipino.

• Ang pagkakaroon ng disiplina sa paggawa upang gawin ang isang kalakal at paglilingkod.

• Ang kalakalan ng pagtitingi o retail at mamamakyaw o wholesale ay importante upang makatiyak na mahatid sa mga konsyumers ang mga produkto mula sa sakahan o pagawaan.

• Malaki rin ang naging kontribusyon ng sektor ng paglilingkod sa Gross Domestic Product (GDP) ng Pilipinas

Ang bahagi ng ekonomiya na gumagamit ng mababang antas ng produksiyon at halos wala ang mga kondisyong legal na kinakailangan sa pagpapatakbo ng negosyo.

• Sektor ng Industriya

• Sektor ng Agrikultura

• Impormal na Sektor

• Sektor ng Pagmimina

Ang tawag sa mahaba at masalimuot na proseso ng pakikipagtransaksiyon sa pamahalaan.

• Bureaucratic Process

• Due Process

• Yellow Process

• Bureaucratic Red Tape

Ito ay ang pinagmumulan o nagsisilbing badyet o pondo ng pamahalaan upang maisagawa ang mga programa at proyektong panlipunan.

• Interes

• Buwis

• Bayad

• Upa

Ito ay ipinatupad ng mga kompanya bilang proteksyon sa mamimili laban sa mga depektibong kalakal o serbisyo na maaaring magresulta sa kanilang kapahamakan.

• Quality Product

• Quality Check

• Quality Control

• Quality Assurance

Ang programa ng pamahalaan, ayon sa itinatadhana ng R.A. 8425, na naglalayong iahon sa kahirapan ang mga Pilipinong kabilang sa impormal na sektor

• Social Reform Agenda

• Comprehensive Agrarian Reform

• Comprehensive Law Reform

• Comprehensive Land Reform Law