11 сабақ. Орт. Азияның еж мәдениетінің сабақтастығы

Шығыс Қазақстан мен Оңтүстік Сібір далаларындағы темірді игерген алғашқы мәдениет:

• Қарасұқ мәдениеті

• Ұйық мәдениеті  

• Тағар мәдениеті

• Афанасьев мәдениеті

Андрондықтарға тән жерлейтін орынды таспен қалау секілді ерекшеліктер көрініс беретін Өзбекстандағы мәдениет:

• Сапаллин мәдениеті

• Афанасьев мәдениеті

• Тағар мәдениеті

• Қарасұқ мәдениеті

Б.з.б. II мыңжылдықтың соңында Афанасьев мәдениетін ауыстырған:

• Сапаллин мәдениеті

• Афанасьев мәдениеті

• Тағар мәдениеті

• Қарасұқ мәдениеті

Ұйық мәдениеті туралы ақпарат беретін құнды жәдігерлер:

• Есік қорғандары

• Тасмола қорғандары  

• Аралтөбе қорғандары

• Аржан қорғандары

Құрылымдық жағынан сақтарға жақын Таулы Алтай мен Шығыс Қазақстанда өмір сүрген:

• Ұйық мәдениеті

• Сапаллин мәдениеті  

• Пазырық мәдениеті    

• Тағар мәдениеті

Тәжікстандық Вахш мәдениетіне жататын андрондық қорымдар:

• Петровка

• Тигровая Балка

• Усть-Нарым  

• Боголюбово