«Мәдениет» ұғымын бір нәрсені түрлендіру мағынасында қолдануды ұсынған ежелгі ойшыл: «ақыл-ой мәдениеті - философия».

• Цицерон

• Геродот

• Перикл

• Анаксагор

• Сенека

Мәдениетті адам әрекетімен байланыстыра отырып қарастырған, көптеген зерттеушілер оны не деп түсінеді

• Шығармашылық әрекет

• Заң үстемдігі

• Этногенез факторы

• Механикалық әрекет

• Генетикалық код

Мәдениетті түсінудегі семиотикалық көзқарас оны қалай қарастырады

• Белгілер жүйесі

• Физикалық жүйе

• Ғарыш құбылысы

• Бейсаналық бейне

• Психикалық бұзылыс

Халықтар арасындағы қарым-қатынас нәтижесінде пайда болатын бір халықтың екінші халықтың мәдениетінің белгілі бір түрлерін меңгеру процесі

• Аккультурация

• Туралау

• Философия

• Поэзия

• Қауымдастық

Мәдени мәтіндерді түсіндіру бойынша мәдени іс-шаралар тек жазбаша дереккөздерді ғана емес, сонымен қатар мәдениеттің кез келген объектілері мен құбылыстарын қамтуы мүмкін.

• Герменевтика

• Секвестр

• Деконструкция

• Ассимиляция

• Секуляризация

идеологиялық тұжырымдаға сәйкес Еуропа қазіргі өркениет пен мәдениеттің дамуында жетекші рөл атқарды

• еуроцентризм

• Космоцентризм

• Пантеизм

• Франкоцентризм

• Славяноцентризм

адамның басқа мәдениетке ену процесі, басқа мәдениеттің тәжірибесін игеру

• Инкультурация

• Ассоциация

• Монокультура

• Уния

• Конфедерация

мәдени эволюцияның үздіксіздігін, мәдениеттің сабақтастығын сақтауға және оны кейінгі ұрпаққа беруге мүмкіндік беретін рухани мәдениеттің маңызды құрамдас бөлігі:

• тарихи жады

• батыстандыру

• жаһандану

• ғылыми революция

• эстетикалық инновация

мәдениеттегі адамдардың өзара жанашырлығы (антипатия), "Өз" және "бөтен"болып бөлінуді анықтайды

• Комплиментарность

• Апробация

• Эмиграция

• Иммиграция

• Полицентрация

ұлттық оқшауланудан, шектеулерден бас тарту, ұлттықтан жоғары қоғамдарды құруға, мемлекеттің шекарасыз бейбітшілікке ұмтылуы

• Космополитизм

• Эмиграция

• Иммиграция

• орталықтандыру

• Апробация