№1 мәтін
Театр жай көңіл кетеретін орын емес. Театр - мәдени ошақ. Театрга адам тікелей ақпарат алу үшін келмесі де анық, акларет теледидарда да бар. Адам театрга демалу ушін, жан дуниесін тазарту үшін, рухани тебіреністі сезіну үшін келеді.
Театр - халықты стетикалық адамгершілік пен ізгілікке тәрбиелеудін аса маңызды қуралы. Театр өнері керерменнің езгелерге деген, басқа халықтар өмірі мен қогам тіршілігіне деген ынта-ықыласын арттырумен қатар, достық сезімін де кушейте тусуге әсер етеді. Дуниежузіндегі түрлі халықтардың географиялық-тарихи даму өзгешелігі мен олардың өмір-тұрмысы, әдет-ғұрпы әр алуан театр жуйелерінің туып, қалыптасуына ықпал жасайды. Адамзат тарихымен қоса жасасып келе жатқан театрдың қайнар көзі ежелгі замандағы аңшылық пенаАуыл шаруашылық ойын-сауықтарына, халық мерекелері мен салт-жырларына ұқсайды.
Театрдың өзгеше бір қасиеті, яғни әрекетке құрылған табиғаты сахналық ойын-сауыктың мазмұн-желісі мен идеялық-эстетикалық негізін құрайтын драма арқылы ашылады. Театр әдеби шығарманы сахналық әрекетпен, өзіне тән бейнелі театрлық бояу-өрнекпен жаңа күйге тусіреді де драмадағы кейіпкерді, олардың өзара қарым-қатынастарынан, қақтығыстарынан туатын талас-тартыс пен іс-әрекеттеріне жан бітіріп, тірілтіп жібереді. Театрдагы басты тұлға, пьесадағы берілген жағдайға байланысты әрекет етіп, сахналық образдың, характерін жасайтын - актер. Ол сахнада шығармалық процесс кезінде пьеса материалын өзінің болмыс-тусінігімен, өмірде көріп-байқағандарымен, туйсігімен унемі байытып, толыктырып отырады. Бұл тұста актердің бойынан орындаушылық өнерге қоса ойшыл суреткерлік қасиет те айқын анғарылады. Актер образы пьеса және спектакльді қоюшы режиссердің шешімі мен тусіндірмесі негізінде өмірге келеді. Өнердің өзге түрлеріндей театр да өмір шындығын көркем образдар жуйесі арқылы бейнелейді. Ал мұның өзі спектакль арқылы жузеге асады.
№2 мәтін
· Пандемия, карантиндік шектеулер театрларды тұралатып тастаған жоқ па? Бұл тұргыдан М. Әуезов театрынын жағдайы калай? Пандемия жағдайында театр стратегиясы калай өзгерді?
· Пандемиянын театрға ғана емес, күллі тіршілік атаулыға тигізген әсері жан-жақты ғой. Эпидемиялық, ахуалдын кері ықпалына да, пайдасына да анализ жасап отырмыз. Шектеулердін катаң кезінде көрерменмен байланысты жоғалтып алмау ушін кептеген спектакльдерімізді телеэкрандардан, әлеуметтік желілерден халыққа керсетіп отыруды мақсат еттік. Орындадық та. Қаралым саны да көп болды.
Көрерменмен кері байланысты арттыру ушін театр мамандары, актерлар көпшілікпен тікелей эфир арқылы тілдесу, онлайн кездесу өткізді, сұхбаттар жүргізді, поэзия оқып, ағартушылык мәні зор әңгімелер айтты. Бұл процестің кері тұсы да болмай калған жоқ. Кейбір көрермендер «театрмен осылай да байланыс орнатуға, бармай-ақ қойылымдарды көре беруге болады екен» деген ойға кетіп қалуы мүмкін еді. Алайда қойылымды жүз камерамен түсіріп, экран аркылы жолдасаныз да, ол көрерменге нағыз спектакльдің әсерін сыйлай алмайды.
Студенттер аудиториясына оралды, оқушылар мектеп партасына отыратын күнге жетіп қуанды. Сол секілді көрермен театрын, театр көрерменін сағынды. Пандемия талаптарды қатаң сақтауга үйретті, біз де санитарлык ережелерді сақтай отырып, көрерменді түрлі спектакльдермен қуантуға әзірміз. Ең бастысы, халқымыз аман болсын!
- Әңгіменізге көп рақмет!
Сұхбаттаскан Мөлдір Райымбекова
1.Мәтіннің белгілі бір салалық бағытын айқындайтын сөздер қатарын көрсетіңіз.