J. Locke, insan zihnine bilgilerin nereden geldiğini, zihnin nasıl dolduğunu ya da donatıldığını sorar. "Aklın ve bilginin bütün malzemelerine zihin nereden ve nasıl sahip olur?" sorusuna tek bir sözcükle cevap verir: "Deneyden." Ona göre, bütün bilgimiz deneyde temelini bulur ve kendisini deneyden türetir.

Bu parçadan hareketle aşağıdaki yargılardan hangisine ulaşılamaz?

• İnsanın bilgisinin kaynağı tecrübelerdir.

• Zihnimizde deneyimden bağımsız bilgi yoktur.

• Akıl yürütme yetisi deneyimle kazanılır.

• Bilinen her şey sonradan kazanılmıştır.

• Zihinde bulunan bazı kavramlar doğuştandır.

J.J.Rousseau "İnsan özgür doğar oysa her yerde zincire vurulmuştur." sözüyle siyaset felsefesinin hangi problemini ele almaktadır?

• Meşruiyetin kaynağı

• Birey ile devlet ilişkisi

• Egemenliğin kullanılış biçimleri

• İktidarın kaynağı

• Sivil toplumun ne olduğu

Rousseau'ya göre insanların tarım ve özel mülkiyetin ortaya çıkışından beri özgür yaşamalarının koşulu bir araya gelip kendi iradeleriyle bağlandıkları bir devlet kurmalarıdır. Bu genel bir uzlaşıdır.

Bu parçadan aşağıdaki ifadelerin hangisine ulaşılabilir?

• Devletin doğal olarak var olduğu

• Devletin toplum sözleşmesi ile ortaya çıktığı

• Devletin bir hizmet organı olduğu

• Devleti toplumun ileri gelen belirli bir kesiminin oluşturduğu

• Devlet kurmanın kutsal bir görev olduğu

Rönesans ve Aydınlanma dönemleri ile ilgili aşağıdaki yargılardan hangisi doğrudur?

• Aydınlanma dönemi, Rönesans düşüncesinin ortaya çıkma sebebidir.

• Her iki dönemin özeliklerinden biri de gelenekçiliktir.

• Rönesans Aydınlanma’nın sonucudur.

• Her ikisinin temel özelliği akılcılıktır.

• Rönesans dinî bir değişimi ifade ettiği için Aydınlanmanın karşıtıdır.

Montesquieu; yasaların ve olayların mahiyetinden kaynaklanan zorunluluklar olduğunu savunur. Ona göre yasaların nesnel bir yönü vardır, asla yöneticilerin keyfi tutumlarından kaynaklanmaz. Yasalar maddi ve manevi unsurlar tarafından belirlenir.

Aşağıdaki ifadelerden hangisi filozofun bu görüşüyle çelişmektedir?

• Yasalar, belirli nedenlerin sonuçları olarak ortaya çıkarlar.

• Halkın yaşama koşulları, örf ve adetler yasaları belirler.

• Yöneticiler, kendi çıkarlarına uygun yasalar ortaya koyarlar.

• İklim, toprakların zenginliği ve büyüklüğü yasaları belirler.

• Yasalar rastlantıların değil belirli zorunlulukların sonucudur.

I. Hümanizm

II. Fransız İhtilali

III. Reform Hareketleri

Yukardakilerden hangileri 18. yüzyıl felsefesinin etkisiyle ortaya çıkmıştır?

• Yalnız I

• Yalnız II

• I ve II

• I ve III

• II ve III

18. yüzyıl felsefesi aklın doğayı/evreni açıklayabileceği görüşüne yaslanır. Akla duyulan bu güvenin temelinde, “Düşünüyorum, o halde varım.” önermesiyle ulaşılan kesin bilgilerin kaynağında aklın olduğu iddiası vardır. Dolayısıyla gerçekliğe ve ona bağlı tüm varlıkların bilgisine akılla ulaşılabilir.

Bu parçada aşağıdaki filozoflardan hangisinin 18. yüzyıl felsefesi üzerindeki etkisi söz konusu edilmiştir?

• Kant

• Spinoza

• Aristoteles

• Descartes

• Popper

“Akıl hiçbir şeyi algılayamaz, duyular hiçbir şeyi düşünemez. Bilgi ancak bunların birleşik faaliyetinden doğar.” diyen Kant, felsefe tarihi içerisindeki hangi iki görüşü uzlaştırmıştır?

• Fenomenoloji - Analitik felsefe

• Rasyonalizm - Empirizm

• Pozitivizm - Entüisyonizm

• Kritizim - Pragmatizm

• Septisizm - Rasyonalizm

"İnsan Anlığı Üzerine Bir Deneme” adlı kitabında aklın içini tamamen boşaltan ve onu sadece bir bilgi edinme yetisine indirgeyen Locke, aklın doğuştan getirdiği teorik ya da pratik hiçbir ilke bulunmadığını söyler. Zihin boş bir levhadır ve işleyeceği malzemenin temini bakımından deneyime bağlıdır.

Buna göre Locke aşağıdakilerden hangisini kabul etmemektedir?

• Kesin bilgiyi

• Algısal bilgiyi

• Apriori bilgiyi

• Tekillerin bilgisini

• Bilimsel bilgiyi

J. J. Rousseau, “Toplum Sözleşmesi” eserinde “Doğal yaşama hâlinden toplum düzenine geçiş, insanda çok önemli bir değişiklik yapar. Davranışındaki içgüdünün yerine adaleti koyar, daha önce yoksun olduğu değer ölçüsünü verir ona. Ancak ödevin sesi iç tepkilerin, hak da isteklerin yerini alınca o güne kadar yalnız kendini düşünen insan başka ilkelere göre davranmak, eğilimlerini dinlemezden önce aklına başvurmak zorunda kalır. İnsan, bu durumda doğadan sağladığı birçok üstünlüğü yitirse de öylesine büyük yararlar elde eder, yetileri öylesine işleyip gelişir, düşünceleri açılır, duyguları soylulaşır, baştan başa ruhu öylesine yükselir ki yeni durumun yarattığı kötülükler onu çoğu kez toplum öncesi durumdan da aşağı dereceye düşürmeseydi kendini bu durumdan bütün bütün çekip kurtaran ânı durmadan kutlaması gerekirdi.” demiştir.

Birey devlet ilişkisi açısından değerlendirildiğinde, bu parçadan aşağıdaki ifadelerden hangisine ulaşılamaz?

• Doğal hâldeyken davranışlar içgüdüseldir.

• Toplumsal düzen, adaleti zorunlu kılar.

• Toplum düzeni normların oluşmasını sağlar.

• Toplum düzeni insanda birçok değişim sağlar.

• Doğal yaşama hâlinde akıl egemendir.