Τεχνολογία Υλικών Κεφάλαιο 1ο

Ποια είναι η κύρια κατηγορία πετρωμάτων που σχηματίζονται από την στερεοποίηση της ρευστής και διάπυρης μάζας;

• Πυριγενή πετρώματα

• Ιζηματογενή πετρώματα

• Μεταμορφωμένα πετρώματα

• Κρυσταλλολογιστικά πετρώματα

Τι ονομάζεται πέτρωμα;Να αναφέρετε  τις  κατηγορίες  πετρωμάτων.

Answer explanation

Πετρώματα καλούνται τα ορυκτά ή τα συσσωματώματα ορυ-

κτών, από τα οποία αποτελείται ο στερεός φλοιός της γης. Ανάλο-

γα με τον τρόπο με τον οποίο αυτά σχηματίστηκαν διακρίνονται

σε τρεις κατηγορίες:

- στα πυριγενή ή εκρηξιγενή ή μαγματικά πετρώματα,

- στα ιζηματογενή πετρώματα και

- στα μεταμορφωσιγενή ή κρυσταλλοσχιστώδη πετρώματα.

Πως σχηματίστηκαν τα πυριγενή πετρώματα, πως αλλιώς ονομάζονται και γιατί ονομάζονται έτσι.

Answer explanation

Τα πυριγενή πετρώματα σχηματίστηκαν από τη στερεοποίηση

της ρευστής και διάπυρης μάζας, η οποία μετατοπίστηκε από το

εσωτερικό της γης και στερεοποιήθηκε στους επιφανειακούς σχη-

ματισμούς του στερεού φλοιού της. Η ρευστή και διάπυρη αυτή

μάζα ονομάζεται μάγμα, γι’ αυτό το λόγο και τα πετρώματα αυ-

τής της κατηγορίας ονομάζονται και μαγματικά. Τα πετρώματα

αυτά ονομάζονται επίσης και εκρηξιγενή, επειδή η μετατόπιση

του μάγματος από τα βαθύτερα προς τα επιφανειακά στρώματα

του στερεού φλοιού της γης αποτελεί ένα είδος έκρηξης.

Τα πυριγενή πετρώματα, ανάλογα με τις συνθήκες που  δημιουργήθηκαν και τη θέση (1,2,3)  στην οποία ψύχεται το μάγμα,  διακρίνονται σε α,β,γ. Αντιστοιχήστε  τις συνθήκες και τη θέση (1,2,3) στην οποία ψύχετε το μάγμα με το όνομα (α,β,γ)  του πετρώματος το οποίο προκύπτει.

• Φλεβίτες

• Το μάγμα  κατορθώνει να φτάσει ως την επιφάνεια της γης και να στερεοποιηθεί εκεί. Γρήγορη ψύξη, Ανομοιογένεια κρυσταλλικής δομής.

• Πλουτώνια

• Το μάγμα, κατά τη μετατόπισή του, δεν κατορθώνει να φτάσει στην επιφάνεια  της  γης. Ψύχεται κάτω από συνθήκες υψηλής πίεσης  και στερεοποιείται μέσα στο στερεό φλοιό.

• Ηφαιστειογενή

• Το μάγμα στερεοποιείται  μέσα σε ρήγματα ή σε κενά γεωλογικών σχηματισμών. Μέτρια  ταχύτητα ψύξης, μέτρια πίεση.

Τα όξινα πυριγενή πετρώματα είναι κατά κανόνα ​ (a)   , επειδή επικρατούν σ’ αυτά τα λευκά συστατικά όπως το πυρίτιο (Si)

και το αργίλιο (Αl). Αντίθετα, τα βασικά και τα υπερβασικά είναι

​ (b)   , αφού επικρατούν συστατικά όπως ο σίδηρος (Fe)

και το μαγνήσιο (Mg).

• ανοιχτόχρωμα
• σκουρόχρωμα
• ανοιχτόχρωμαα

Πως σχηματίζονται  τα ιζηματογενή πετρώματακαι γιατί ονομάζονται έτσι.

Answer explanation

Τα ιζηματογενή πετρώματα σχηματίστηκαν από τα προϊόντα απο-

σάθρωσης και διάβρωσης άλλων πετρωμάτων που προϋπήρχαν.Τα πετρώματα αυτά, επομένως,

ονομάζονται ιζηματογενή, διότι συνήθως προέρχονται από την

καθίζηση των αποσαθρωμένων αυτών προϊόντων ως χημικών και

μηχανικών ιζημάτων μέσα στο νερό.

Τι γνωρίζετε για τις φυσικές διεργασίες που αποτελούν τους παράγοντες δημιουργίας των ιζηματογενών πετρωμάτων.

Answer explanation

Οι φυσικές διεργασίες που αποτελούν τους παράγοντες δημιουρ-

γίας των ιζηματογενών πετρωμάτων είναι η αποσάθρωση, η με-

ταφορά, η απόθεση και η διαγένεση. Η αποσάθρωση περιλαμ-

βάνει όλες τις μηχανικές, φυσικές και χημικές διεργασίες που

οδηγούν στην καταστροφή ενός πετρώματος. Η μεταφορά είναι

η φάση κατά την οποία τα υλικά της αποσάθρωσης ενός πετρώ-

ματος με τη βοήθεια του νερού ή του αέρα απομακρύνονται από

τον τόπο προέλευσής τους. Το μέγεθος και το ειδικό βάρος των

υλικών αποσάθρωσης καθορίζουν και την απόσταση στην οποία

αυτά θα μεταφερθούν. Η απόθεση είναι η φάση κατά την οποία

η ενέργεια του μέσου μεταφοράς (π.χ. νερού, αέρα) των υλικών

αποσάθρωσης μειώνεται, με συνέπεια τα υλικά που αιωρούνται

να αρχίζουν να κατακάθονται. Τέλος, η διαγένεση είναι διαδικα-

σία μετατροπής των ιζημάτων που έχουν κατακαθίσει σε συμπαγή

πετρώματα.

Με βάση την προέλευση και το είδος του ιζήματος, τα ιζηματογενή πετρώματα διακρίνονται σε κατηγορίες. Ποιες είναι αυτές;

ΠΟΛΛΑΠΛΕΣ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ

• κλασικά ή μηχανικά

• χημικά ή οργανογενή

• βασικά ή όξινα

Φλεβίτες είναι τα πετρώματα που δημιουργούνται όταν το μάγμα:

• στερεοποιείται μέσα σε ρήγματα ή κενά γεωλογικών σχηματισμών

• στερεοποιείται στην επιφάνεια της γης

• σχηματίζεται από υπολείμματα οργανισμών

• αποσαθρώνεται και διαβρώνεται.

Ποια  πετρώματα ονομάζονται μεταμορφωσιγενή.

Answer explanation

Τα μεταμορφωσιγενή πετρώματα προέρχονται από τη μεταμόρ-

φωση ορισμένων ορυκτολογικών συστατικών των πυριγενών και

των ιζηματογενών πετρωμάτων, με φυσικοχημικές διεργασίες

υπό την επίδραση κυρίως υψηλών θερμοκρασιών και πιέσεων.